Sprawozdanie finansowe PKO Banku Polskiego SA za rok zakończony 31 grudnia 2020 roku

 

WYBRANE DANE FINANSOWE DOTYCZĄCE SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

WYBRANE DANE FINANSOWE

w mln PLN

 

w mln EUR

 

2020

2019

2020

2019

Wynik z tytułu odsetek

9 184

9 290

2 053

2 157

Wynik z tytułu prowizji i opłat

3 101

2 828

693

574

Zysk/(strata) brutto

(2 266)

5 118

(506)

1 190

Zysk/(strata) netto

(2 944)

3 835

(658)

891

Zysk/(strata) na jedną akcję - podstawowy z zysku za okres

(w PLN/EUR)

(2,36)

3,07

(0,53)

0,71

Zysk/(strata) na jedną akcję - rozwodniony z zysku za okres

(w PLN/EUR)

(2,36)

3,07

(0,53)

0,71

Dochody całkowite netto

(1 835)

3 826

(410)

889

Przepływy pieniężne netto

(8 867)

(12 031)

(1 982)

(2 797)

 

 

 

 

 

WYBRANE DANE FINANSOWE

w mln PLN

 

w mln EUR

 

31.12.2020

31.12.2019

31.12.2020

31.12.2019

 

 

 

 

Suma aktywów

345 027

316 978

74 765

74 434

Kapitał własny ogółem

38 577

40 412

8 359

9 490

Kapitał zakładowy

1 250

1 250

271

294

Liczba akcji (w mln)

1 250

1 250

1 250

1 250

Wartość księgowa na jedną akcję (w PLN/EUR)

30,86

32,33

6,69

7,59

Rozwodniona liczba akcji (w mln)

1 250

1 250

1 250

1 250

Rozwodniona wartość księgowa na jedną akcję (w PLN/EUR)

30,86

32,33

6,69

7,59

Łączny współczynnik kapitałowy

19,78%

22,21%

19,78%

22,21%

Kapitał Tier 1

37 564

38 606

8 140

9 066

Kapitał Tier 2

2 700

2 700

585

634

 

WYBRANE POZYCJE SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO PRZELICZONO NA EUR WEDŁUG NASTĘPUJĄCYCH KURSÓW

od 01.01.2020 do 31.12.2020

od 01.01.2019 do 31.12.2019

średnia kursów NBP na koniec miesięcznych okresów (pozycje rachunku zysków i strat, sprawozdania z całkowitych dochodów i sprawozdania z przepływów pieniężnych)

4,4742

4,3018

 

31.12.2020

31.12.2019

kurs średni NBP na dzień (pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej)

4,6148

4,2585

 

SPIS TREŚCI

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW

SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ

SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM

SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH

Informacje ogólne o banku

1. Działalność banku

2. Zmiany w Spółkach wchodzących w skład Grupy Kapitałowej

3. Informacje dotyczące składu osobowego Rady Nadzorczej oraz Zarządu

4. Zatwierdzenie sprawozdania finansowego

5. Wpływ pandemii COVID-19 na działalność banku

Zasady rachunkowości przyjęte do sporządzenia sprawozdania finansowego

6. Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego

7. Oświadczenie o zgodności

8. Kontynuacja działalności

9. Oświadczenie Zarządu

10. Nowe standardy i interpretacje oraz zmiany do nich

11. Opis ważniejszych zasad rachunkowości

11.1. Waluta funkcjonalna, waluta prezentacji i waluty obce

11.2. Ujmowanie transakcji w księgach

11.3. Wyłączenie ze sprawozdania z sytuacji finansowej instrumentów finansowych

11.4. Zasady klasyfikacji instrumentów finansowych

11.5. Kategoria wyceny aktywów finansowych według zamortyzowanego kosztu

11.6. Kategoria wyceny aktywów finansowych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite

11.7. Kategoria wyceny aktywów finansowych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat

11.8. Instrumenty kapitałowe

11.9. Zmiana klasyfikacji aktywów finansowych

11.10. Modyfikacje - Zmiana kontraktowych przepływów pieniężnych

11.11. Wycena aktywów finansowych nabytych lub udzielonych z utratą wartości (POCI)

11.12. Wycena zobowiązań finansowych

12. Zmiany zasad rachunkowości obowiązujące od 1 stycznia 2020 roku i Objaśnienie różnic między wcześniej publikowanymi sprawozdaniami a niniejszym sprawozdaniem finansowym

NOTY DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

13. Przychody i koszty z tytułu odsetek

14. Przychody i koszty z tytułu prowizji i opłat

15. Przychody z tytułu dywidend

16. Wynik na operacjach finansowych

17. Wynik z pozycji wymiany

18. Zyski lub straty z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych

19. Pozostałe przychody i koszty operacyjne

20. Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe

21. Wynik z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych

22. Koszt ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych

23. Koszty działania

24. Podatek od niektórych instytucji finansowych

25. Podatek dochodowy

26. Kasa, środki w Banku Centralnym

27. Należności od banków

28. Rachunkowość zabezpieczeń

29. Pozostałe instrumenty pochodne

30. Papiery wartościowe

30.1. Papiery wartościowe - podział aktywów finansowych według faz

30.2. Papiery wartościowe - Zmiany wartości bilansowej brutto w okresie

30.3. Papiery wartościowe - Zmiany wartości odpisów na oczekiwane straty kredytowe w okresie

31. Transakcje z przyrzeczeniem odkupu i sprzedaży

32. Kredyty i pożyczki udzielone klientom

32.1 Kredyty i pożyczki udzielone klientom - podział aktywów finansowych według faz

32.2 kredyty i pożyczki udzielone klientom - zmiana wartości bilansowej brutto

32.3 Zmiany wartości odpisów na oczekiwane straty kredytowe w okresie

33. Wartości niematerialne, rzeczowe aktywa trwałe

33.1. Rzeczowe aktywa trwałe

33.2. Wartości niematerialne

34. Aktywa przeznaczone do sprzedaży

35. Inwestycje w jednostki zależne, stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia

36. Inne aktywa

37. Zobowiązania wobec Banku centralnego i banków

38. Zobowiązania wobec klientów

39. Otrzymane finansowanie

39.1 Otrzymane kredyty i pożyczki

39.2 Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych

39.3 Zobowiązania podporządkowane

40. Pozostałe zobowiązania

41. Rezerwy

42. Kapitał własny i akcjonariat Banku

43. Dywidendy i podział zysku

44. Leasing

45. Zobowiązania warunkowe oraz pozabilansowe zobowiązania otrzymane i udzielone

46. Sprawy sporne

47. Informacje uzupełniające do sprawozdania z przepływów pieniężnych

48. Transakcje ze Skarbem Państwa i jednostkami powiązanymi

49. Świadczenia dla kluczowego personelu kierowniczego PKO Banku Polskiego SA

50. Hierarchia wartości godziwej

51. Aktywa i zobowiązania finansowe, które w sprawozdaniu z sytuacji finansowej nie są prezentowane w wartości godziwej

52. Kompensowanie aktywów i zobowiązań finansowych

53. Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań oraz przeniesione aktywa finansowe

54. Struktura walutowa aktywów i zobowiązań finansowych

55. Przepływy kontraktowe zobowiązań finansowych banku, w tym pochodnych instrumentów finansowych

56. Aktywa i zobowiązania Krótkoterminowe i długoterminowe

CELE I ZASADY ZARZĄDZANIA RYZYKIEM

57. Zarządzanie ryzykiem w banku

58. Specyficzne działania w zakresie zarządzania ryzykiem w Banku podjęte w 2020 roku

59. Zarządzanie ryzykiem kredytowym

60. Ryzyko kredytowe – informacje finansowe

61. Zarządzanie ryzykiem koncentracji kredytowej w Banku

62. Zabezpieczenia

63. Praktyki forbearance

64. Ekspozycja na ryzyko kredytowe kontrahenta

65. Zarządzanie ryzykiem walutowych kredytów hipotecznych dla osób prywatnych

66. Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej

67. Zarządzanie ryzykiem walutowym

68. Zarządzanie ryzykiem płynności

69. Adekwatność kapitałowa

70. Wskaźnik dźwigni

71. Informacje o pakietowej sprzedaży wierzytelności

POZOSTAŁE NOTY

72. Działalność powiernicza

73. Informacje dotyczące firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie sprawozdań finansowych

74. Zdarzenia, które wystąpiły po dniu, na który sporządzono sprawozdanie finansowe

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

Nota

2020

2019

dane przekształcone

Wynik z tytułu odsetek

13

9 184

9 290

 Przychody z tytułu odsetek

 

10 332

11 235

 w tym obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej

 

8 934

9 713

 Koszty z tytułu odsetek

 

(1 148)

(1 945)

Wynik z tytułu prowizji i opłat

14 

3 101

2 828

Przychody z tytułu prowizji i opłat

 

4 099

3 900

Koszty z tytułu prowizji i opłat

 

(998)

(1 072)

Wynik pozostały

 

433

668

Przychody z tytułu dywidend

15

332

561

Wynik na operacjach finansowych

16

(106)

186

 w tym wpływ zmiennych makroekonomicznych na portfel kredytowy

 

(48)

-

Wynik z pozycji wymiany

17

133

106

Zyski lub straty z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych

18

162

143

 w tym wycenianych wg zamortyzowanego kosztu

 

(24)

(12)

Pozostałe przychody i koszty operacyjne netto

 19

(88)

(328)

Wynik na działalności biznesowej

 

12 718

12 786

Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe

20

(1 939)

(1 009)

 w tym wpływ zmiennych makroekonomicznych na portfel kredytowy

 

(1 076)

-

Wynik z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych

21

(356)

(40)

Koszt ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych

22

(6 552)

(451)

Koszty działania

23

(5 180)

(5 237)

 w tym wynik z tytułu obciążeń regulacyjnych

 

(730)

(492)

Podatek od niektórych instytucji finansowych

24

(957)

(931)

Zysk/(strata) brutto

 

(2 266)

5 118

Podatek dochodowy

25

(678)

(1 283)

Zysk/(strata) netto

 

(2 944)

3 835

 

 

 

 

Zysk/(strata) na jedną akcję

 

 

 

– podstawowy z zysku/(straty) za okres (PLN)

 

(2,36)

3,07

– rozwodniony z zysku/(straty) za okres (PLN)

 

(2,36)

3,07

Średnia ważona liczba akcji zwykłych w okresie (w mln)*

 

1 250

1 250

*Zarówno w 2020 roku jak i w 2019 roku nie występowały instrumenty rozwadniające zysk przypadający na jedną akcję. W związku z powyższym wartość rozwodnionego zysku przypadającego na jedną akcję pokrywa się z wartością podstawowego zysku przypadającego na jedną akcję.

 

SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW

SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW

Nota

2020

2019

Zysk/(strata) netto

 

(2 944)

3 835

Inne  dochody całkowite

 

1 109

(9)

Pozycje, które mogą być przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat

 

1 114

(4)

     Zabezpieczenie przepływów pieniężnych, netto

 

224

113

    Zabezpieczenie przepływów pieniężnych, brutto

28

276

139

    Podatek odroczony

25,28

(52)

(26)

Wartość godziwa aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, netto

 

890

(117)

Aktualizacja wartości godziwej aktywów finansowych wycenianych do   wartości godziwej przez inne dochody całkowite, brutto

 

1 283

12

   Zyski/straty przeniesione do rachunku zysków i strat (z tytułu zbycia)

 

(186)

(155)

   Podatek odroczony

25

(207)

26

Pozycje, które nie mogą być przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat

 

(5)

(5)

     Zyski i straty aktuarialne, netto

 

(5)

(5)

    Zyski i straty aktuarialne, brutto

 

(6)

(7)

    Podatek odroczony

25

1

2

 

 

 

 

Dochody całkowite netto, razem

 

(1 835)

3 826

 

SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ

 

Nota

31.12.2020

31.12.2019

dane

przekształcone

01.01.2019

dane

przekształcone*

AKTYWA

 

345 027

316 978

301 187

Kasa, środki w Banku Centralnym

26

7 397

14 602

22 862

Należności od banków

27

5 304

7 953

11 213

Pochodne instrumenty zabezpieczające

28

618

594

592

Pozostałe instrumenty pochodne

29

5 416

2 798

1 909

Papiery wartościowe

30

119 973

76 422

60 439

Transakcje z przyrzeczeniem sprzedaży

31

-

1 081

51

Kredyty i pożyczki udzielone klientom

32

193 063

200 867

191 524

Rzeczowe aktywa trwałe

33.1

2 737

2 738

2 860

Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży

34

124

9

8

Wartości niematerialne

33.2

2 737

2 606

2 595

Inwestycje w jednostki zależne

35

3 612

3 650

3 304

Inwestycje w jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia

35

257

344

284

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

25

1 806

1 290

1 232

Inne aktywa

36

1 983

2 024

2 314

 

 

 

 

31.12.2020

31.12.2019

dane przekształcone

01.01.2019

dane przekształcone*

ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁ WŁASNY

 

345 027

316 978

301 187

Zobowiązania

 

306 450

276 566

262 938

Zobowiązania wobec Banku Centralnego

37

-

-

7

Zobowiązania wobec banków

37

2 583

1 976

1 591

Pochodne instrumenty zabezpieczające

28

543

668

560

Pozostałe instrumenty pochodne

29

6 632

2 927

2 657

Transakcje z przyrzeczeniem odkupu

31

47

46

45

Zobowiązania wobec klientów

38

278 894

252 943

236 329

Otrzymane kredyty i pożyczki

39

4 906

5 026

8 839

Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych

39

4 020

4 769

5 367

Zobowiązania podporządkowane

39

2 716

2 730

2 731

Pozostałe zobowiązania

40

4 464

4 517

3 989

Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego

 

178

311

297

- Banku

 

166

282

297

- jednostek zależnych wchodzących w skład Podatkowej Grupy Kapitałowej

 

12

29

-

Rezerwy

41

1 467

653

526

 

 

   '

   '

 

KAPITAŁ WŁASNY

 

38 577

40 412

38 249

Kapitał zakładowy

 

1 250

1 250

1 250

Pozostałe kapitały

 

34 771

33 771

34 310

Niepodzielony wynik finansowy

 

5 500

1 556

(646)

Wynik roku bieżącego

 

(2 944)

3 835

3 335

*z uwzględnieniem wdrożenia MSSF 16

 

SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM

ZA OKRES ZAKOŃCZONY

31 grudnia 2020 roku

Kapitał zakładowy

Pozostałe kapitały

Niepodzielony wynik finansowy

Wynik okresu bieżącego

Kapitał własny ogółem

Kapitały rezerwowe

 Skumulowane inne dochody całkowite

Razem pozostałe kapitały

Kapitał zapasowy

Fundusz ogólnego ryzyka bankowego

Pozostałe kapitały rezerwowe

Wartość na początek okresu

1 250

29 168

1 070

3 099

434

33 771

1 556

3 835

40 412

Przeniesienie wyniku z lat ubiegłych

-

-

-

-

-

-

3 835

(3 835)

-

Dywidenda

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Dochody całkowite

-

-

-

-

1 109

1 109

-

(2 944)

(1 835)

Pokrycie straty z lat ubiegłych1

-

-

-

(111)

-

(111)

111

-

-

Transfer zysku z przeznaczeniem na pozostałe kapitały rezerwowe

-

-

-

2

-

2

(2)

-

-

Wartość na koniec okresu

1 250

29 168

1 070

2 990

1 543

34 771

5 500

(2 944)

38 577

1 Pozycja obejmuje między innymi pokrycie z pozostałych kapitałów rezerwowych straty z lat ubiegłych Banku w wysokości 111 milionów PLN powstałej w wyniku zmian zasad rachunkowości w związku z zastosowaniem po raz pierwszy MSSF 16.

ZA OKRES ZAKOŃCZONY

31 grudnia 2019 roku

Kapitał zakładowy

Pozostałe kapitały

Niepodzielony wynik finansowy

Wynik okresu bieżącego

Kapitał własny ogółem

Kapitały rezerwowe

 Skumulowane inne dochody całkowite

Razem pozostałe kapitały

Kapitał zapasowy

Fundusz ogólnego ryzyka bankowego

Pozostałe kapitały rezerwowe

Wartość na początek okresu

1 250

29 168

1 070

3 629

443

34 310

(535)

3 335

38 360

Zmiany zasad rachunkowości

-

-

-

-

-

-

(111)

-

(111)

Wartość na początek okresu po zmianach zasad

1 250

29 168

1 070

3 629

443

34 310

(646)

3 335

38 249

Przeniesienie wyniku z lat ubiegłych

-

-

-

-

-

-

3 335

(3 335)

-

Dywidenda

-

-

-

-

-

-

(1 663)

-

(1 663)

Dochody całkowite

-

-

-

-

(9)

(9)

 

3 835

3 826

Pokrycie straty z lat ubiegłych1

-

-

-

(535)

-

(535)

535

-

-

Transfer zysku z przeznaczeniem na pozostałe kapitały rezerwowe

-

-

-

5

-

5

(5)

-

-

Wartość na koniec okresu

1 250

29 168

1 070

3 099

434

33 771

1 556

3 835

40 412

1 Pozycja obejmuje między innymi pokrycie z pozostałych kapitałów rezerwowych straty z lat ubiegłych Banku w wysokości 535 milionów PLN powstałej w wyniku zmian zasad rachunkowości w związku z zastosowaniem po raz pierwszy MSSF 9

ZA ROK ZAKOŃCZONY 31 grudnia 2020 roku

Skumulowane inne dochody całkowite

Wartość godziwa aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite

Zabezpieczenie przepływów pieniężnych

Zyski i straty aktuarialne

Razem

Wartość na początek okresu

354

95

(15)

434

Dochody całkowite

890

224

(5)

1 109

Wartość na koniec okresu

1 244

319

(20)

1 543

 

ZA ROK ZAKOŃCZONY 31 grudnia 2019 roku

Skumulowane inne dochody całkowite

Wartość godziwa aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite

Zabezpieczenie przepływów pieniężnych

Zyski i straty aktuarialne

Razem

Wartość na początek okresu

471

(18)

(10)

443

Dochody całkowite

(117)

113

(5)

(9)

Wartość na koniec okresu

354

95

(15)

434

 

SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH

 

Nota

2020

2019

dane przekształcone

Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej

 

 

 

Zysk/(strata) brutto

 

(2 266)

5 118

Zapłacony podatek dochodowy

 

(1 567)

(1 354)

Korekty razem:

 

34 354

2 455

Amortyzacja

 23

853

820

(Zysk) strata z działalności inwestycyjnej

 47

(15)

(14)

Odsetki i dywidendy

 47

(1 792)

(1 537)

Zmiana stanu:

 

 

 

należności od banków

 47

968

(513)

pochodnych instrumentów zabezpieczających

 

(149)

106

pozostałych instrumentów pochodnych

 

1 087

(619)

papierów wartościowych

 47

(2 364)

(2 191)

kredytów i pożyczek udzielonych klientom

 47

6 469

(8 273)

transakcji z przyrzeczeniem sprzedaży

 47

1 081

(1 030)

aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży

 47

(117)

(2)

innych aktywów

 

(50)

189

skumulowanych odpisów na oczekiwane straty kredytowe

 47

1 798

(1 041)

skumulowanych odpisów na aktywa niefinansowe i innych rezerw

 47

755

98

zobowiązań wobec banków

 47

607

378

zobowiązań wobec klientów

 47

25 951

16 614

transakcji z przyrzeczeniem odkupu

 

1

1

otrzymanych kredytów i pożyczek

 47

11

(50)

zobowiązań z tytułu emisji papierów wartościowych

 47

380

21

zobowiązań podporządkowanych

 47

(14)

(1)

pozostałych zobowiązań

 47

163

729

Inne korekty

 47

298

124

Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej

 

32 088

7 573

 

 

Nota

2020

2019

dane przekształcone

Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej

 

 

 

Wpływy z działalności inwestycyjnej

 

63 964

216 142

Wykup i odsetki od papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite

 

61 734

207 620

Wykup i odsetki od papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu

 

1 865

7 936

Zbycie wartości niematerialnych, rzeczowych aktywów trwałych oraz aktywów do zbycia

 

54

61

Inne wpływy inwestycyjne (dywidendy)

47 

311

525

Wydatki z działalności inwestycyjnej

 

(103 116)

(229 112)

Podwyższenie kapitału jednostki stowarzyszonej

 

(5)

(306)

Nabycie papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite

 

(67 169)

(215 678)

Nabycie papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu

 

(34 741)

(12 378)

Nabycie wartości niematerialnych oraz  rzeczowych aktywów trwałych

 

(1 201)

(750)

Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej

 

(39 152)

(12 970)

 

 

Nota

2020

2019

dane przekształcone

Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej

 

 

 

Wpływy z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych

 

-

596

Wykup/umorzenie dłużnych papierów wartościowych

 47

(1 129)

(1 215)

Spłata kredytów i pożyczek

47

(131)

(3 763)

Dywidendy wypłacone akcjonariuszom

 

-

(1 663)

Płatności zobowiązań z tytułu leasingu

 47

(216)

(202)

Spłata odsetek od zobowiązań długoterminowych

 47

(327)

(387)

Środki pieniężne netto z działalności finansowej

 

(1 803)

(6 634)

Przepływy pieniężne netto

 

(8 867)

(12 031)

w tym z tytułu różnic kursowych od środków pieniężnych i ich ekwiwalentów

 

134

(8)

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek okresu

 

17 993

30 024

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na koniec okresu

 

9 126

17 993

 

Informacje ogólne o banku

1.   Działalność banku

Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna (PKO Bank Polski S.A. albo Bank) został utworzony dekretem podpisanym 7 lutego 1919 roku przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego, premiera Ignacego Paderewskiego oraz ministra poczt i telegrafów i jednocześnie pierwszego prezesa Huberta Lindego jako Pocztowa Kasa Oszczędnościowa. W 1950 roku Bank rozpoczął działalność jako Powszechna Kasa Oszczędności bank państwowy. Rozporządzenie Rady Ministrów z 18 stycznia 2000 roku przekształciło Powszechną Kasę Oszczędności bank państwowy w jednoosobową spółkę akcyjną Skarbu Państwa pod nazwą Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, przy ul. Puławskiej 15, 02-515 Warszawa, w Polsce.

12 kwietnia 2000 roku zarejestrowano Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółkę Akcyjną i wpisano do Rejestru Handlowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawa, Sąd Gospodarczy XVI Wydział Rejestrowy. Obecnie właściwym sądem jest Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego. Bank został zarejestrowany pod numerem KRS 0000026438 oraz nadano mu numer statystyczny REGON 016298263.

Zgodnie z Cedułą Giełdową Bank zaklasyfikowany jest do makrosektora „Finanse”, sektor „Banki”.

PKO Bank Polski SA jest uniwersalnym bankiem depozytowo-kredytowym obsługującym osoby fizyczne, prawne oraz inne podmioty będące osobami krajowymi i zagranicznymi. Bank może posiadać wartości dewizowe i dokonywać obrotu tymi wartościami, jak również wykonywać operacje walutowe i dewizowe oraz otwierać i posiadać rachunki bankowe w bankach za granicą, a także lokować środki dewizowe na tych rachunkach.

Na 31 grudnia 2020 roku jednostki organizacyjne wchodzące w skład Banku za pośrednictwem których Bank prowadzi swoją działalność należą do nich: Centrala Banku w Warszawie, Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego SA (Biuro Maklerskie PKO BP), 12 specjalistycznych jednostek organizacyjnych, 11 regionalnych oddziałów detalicznych, 7 regionalnych oddziałów korporacyjnych, 33 centra korporacyjne i 1062 oddziałów. Bank prowadzi również działalność operacyjną na terenie Republiki Federalnej Niemiec w formie oddziału (Oddział w Niemczech), Republiki Czeskiej (Oddział w Czechach) i Słowacji (Oddział w Słowacji).

PKO Bank Polski SA jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA oraz znaczącym inwestorem dla jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć, będących w posiadaniu Banku. W związku z tym PKO Bank Polski SA sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej, które obejmuje dane finansowe tych jednostek.

 

 

 

   

W skład Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA wchodzą następujące jednostki zależne:

 

Lp.

NAZWA JEDNOSTKI

SIEDZIBA

DZIAŁALNOŚĆ

% UDZIAŁ W KAPITALE

JEDNOSTKI ZALEŻNE BEZPOŚREDNIO

31.12.2020

31.12.2019

1

PKO Bank Hipoteczny S.A.

Warszawa

działalność bankowa

100

100

2

PKO Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.

Warszawa

zarządzanie funduszami inwestycyjnymi

100

100

3

PKO Leasing S.A.

Łódź

działalność leasingowa

i udzielanie pożyczek

100

100

4

PKO BP BANKOWY PTE S.A.

Warszawa

zarządzanie funduszami emerytalnymi

100

100

5

PKO BP Finat sp. z o.o.

Warszawa

działalność usługowa, w tym usługi agenta transferowego oraz outsourcing specjalistów IT

100

100

6

PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.

Warszawa

ubezpieczenia na życie

100

100

7

PKO Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.

Warszawa

pozostałe ubezpieczenia osobowe i ubezpieczenia majątkowe

100

100

8

PKO Finance AB

Sztokholm, Szwecja

usługi finansowe

100

100

9

KREDOBANK S.A.

Lwów, Ukraina

działalność bankowa

100

100

10

Merkury - fiz an1

Warszawa

lokowanie środków zebranych od uczestników funduszu

100

100

11

NEPTUN - fizan1

Warszawa

100

100

12

PKO VC - fizan1

Warszawa

100

100

 

ZenCard sp. z o.o.2

Warszawa

usługi i produkty IT do wspomagania handlu i usług

-

100

 

1) PKO Bank Polski S.A. posiada certyfikaty inwestycyjne funduszu; w pozycji udział w kapitale prezentowany jest udział   posiadanych certyfikatów inwestycyjnych funduszu.

2) 31 lipca 2020 roku nastąpiło połączenie ZenCard sp. z o.o. jako spółki przejmowanej oraz PKO BP Finat sp. z o.o. jako spółki przejmującej.

Lp.

NAZWA JEDNOSTKI

SIEDZIBA

DZIAŁALNOŚĆ

% UDZIAŁ W KAPITALE*

 

JEDNOSTKI ZALEŻNE POŚREDNIO

31.12.2020

31.12.2019

 

GRUPA PKO Leasing S.A.

 

 

 

 

1

PKO Agencja Ubezpieczeniowa sp. z o.o.

Warszawa

działalność agencyjna w zakresie zawierania umów ubezpieczenia

100

100

 

1.1 PKO Leasing Finanse sp. z o.o.

Warszawa

sprzedaż przedmiotów poleasingowych

100

100

2

PKO Leasing Sverige AB

Sztokholm, Szwecja

działalność leasingowa

100

100

3

Prime Car Management S.A.

Gdańsk

działalność leasingowa oraz usługi zarządzania flotą

100

100

 

3.1 Futura Leasing S.A.

Gdańsk

działalność leasingowa oraz sprzedaż przedmiotów poleasingowych

100

100

 

3.2 Masterlease sp. z o.o.

Gdańsk

działalność leasingowa

100

100

 

3.3 MasterRent24 sp. z o.o.

Gdańsk

wynajem krótkoterminowy pojazdów

100

100

4

PKO Faktoring S.A.

Warszawa

działalność faktoringowa

100

100

5

ROOF Poland Leasing 2014 DAC1

Dublin, Irlandia

spółka celowa utworzona na potrzeby sekurytyzacji wierzytelności leasingowych

-

-

6

Polish Lease Prime 1 DAC1

Dublin, Irlandia

-

-

 

PKO Leasing Nieruchomości sp. z o.o.2

Warszawa

działalność leasingowa

-

100

 

GRUPA PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń S.A.

 

 

 

 

7

Ubezpieczeniowe Usługi Finansowe sp. z o.o.

Warszawa

działalność usługowa

100

100

 

GRUPA KREDOBANK S.A.

 

 

 

 

8

Finansowa Kompania „Idea Kapitał” sp. z o.o.

Lwów, Ukraina

działalność usługowa

100

100

 

Merkury - fiz an

 

 

 

 

9

„Zarząd Majątkiem Górczewska” sp. z o.o.

Warszawa

zarządzanie nieruchomościami

100

100

10

Molina sp. z o.o.

Warszawa

komplementariusz w spółkach komandytowo-akcyjnych funduszu

100

100

11

Molina spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 1 S.K.A.

Warszawa

kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, zarządzanie nieruchomościami

100

100

12

Molina spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 2 S.K.A.

Warszawa

100

100

13

Molina spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 4 S.K.A.

Warszawa

100

100

14

Molina spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 5 S.K.A. w likwidacji3

Warszawa

100

100

15

Molina spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 6 S.K.A. w likwidacji3

Warszawa

100

100

 

Molina spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 3 S.K.A. w likwidacji4

Warszawa

-

100

 

NEPTUN - fizan

 

 

 

 

16

Qualia sp. z o.o.

Warszawa

obsługa posprzedażowa produktów deweloperskich

100

100

17

Sarnia Dolina sp. z o.o.

Warszawa

działalność deweloperska

100

100

18

Bankowe Towarzystwo Kapitałowe S.A.

Warszawa

działalność usługowa

100

100

 

18.1 „Inter-Risk Ukraina" spółka z dodatkową odpowiedzialnością5

Kijów, Ukraina

działalność windykacyjna

99,90

99,90

 

18.2 Finansowa Kompania „Prywatne Inwestycje” sp. z o.o.6

Kijów, Ukraina

usługi finansowe

95,4676

95,4676

19

„CENTRUM HAFFNERA" sp. z o.o.

Sopot

zarządzanie spółką zależną

72,9766

72,9766

 

19.1 „Sopot Zdrój" sp. z o.o.

Sopot

zarządzanie nieruchomością

100

100

 

*            udział podmiotu bezpośrednio dominującego w kapitale jednostki   

1)   PKO Leasing S.A., zgodnie z MSSF 10, sprawuje kontrolę nad spółką, mimo że nie posiada w spółce zaangażowania kapitałowego.

2)  28 lutego 2020 roku nastąpiło połączenie PKO Leasing Nieruchomości sp. z o.o. jako spółki przejmowanej oraz PKO Leasing S.A. jako spółki przejmującej.

3)  1 września 2020 roku spółka została postawiona w stan likwidacji.

4)  18 czerwca 2020 roku likwidacja spółki została zakończona, spółka została wykreślona z Krajowego Rejestru Sądowego.

5)  Drugim udziałowcem spółki jest Finansowa Kompania „Prywatne Inwestycje" sp. z o.o.

6)  Drugim udziałowcem spółki jest „Inter-Risk Ukraina" spółka z dodatkową odpowiedzialnością.

 

Bank posiada następujące jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia.

Lp.

NAZWA JEDNOSTKI

SIEDZIBA

DZIAŁALNOŚĆ

% UDZIAŁ W KAPITALE*

31.12.2020

31.12.2019

 

Wspólne przedsięwzięcia PKO Banku Polskiego S.A.

 

 

1

Operator Chmury Krajowej sp. z o.o.

Warszawa

usługi chmury obliczeniowej

50

50

2

Centrum Elektronicznych Usług Płatniczych eService sp. z o.o.

Warszawa

działalność wspomagająca usługi finansowe, w tym obsługa transakcji dokonywanych przy użyciu instrumentów płatniczych

34

34

 

1  EVO Payments International s.r.o.

Praga, Czechy

działalność wspomagająca usługi finansowe

100

100

 

Wspólne przedsięwzięcie NEPTUN - fizan

 

 

 

 

 

2  „Centrum Obsługi Biznesu" sp. z o.o.

Poznań

zarządzanie nieruchomością

41,45

41,45

 

Wspólne przedsięwzięcie PKO VC - fizan

 

 

 

 

 

3  BSafer sp. z o.o.1

Stalowa Wola

zarządzanie zgodami marketingowymi

35,06

-

 

Jednostki stowarzyszone PKO Banku Polskiego S.A.

 

 

 

1

Bank Pocztowy S.A.

Bydgoszcz

działalność bankowa

25,0001

25,0001

2

„Poznański Fundusz Poręczeń Kredytowych" sp. z o.o.

Poznań

poręczenia

33,33

33,33

 

*      udział podmiotu sprawującego współkontrolę/mającego znaczący wpływ/bezpośrednio dominującego w kapitale jednostki 

1)  Wspólne przedsięwzięcie PKO VC - fizan od 18 marca 2020 roku

 

2.   Zmiany w Spółkach wchodzących w skład Grupy Kapitałowej

W 2020 roku nie było istotnych zmian w strukturze Grupy Kapitałowej.

Spółki: PKO Leasing Nieruchomości sp. z o.o. jako spółka przejmowana i PKO Leasing S.A. jako spółka przejmująca oraz ZenCard sp. z o.o. jako spółka przejmowana i PKO BP Finat sp. z o.o. jako spółka przejmująca połączyły się.

Zakończono likwidację spółki Molina spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 3 S.K.A. oraz postawiono w stan likwidacji spółkę Molina spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 5 S.K.A. i Molina spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 6 S.K.A.

Na początku lipca 2020 roku, w związku z zamknięciem transakcji sekurytyzacji wierzytelności leasingowych PKO Leasing S.A. prowadzonej we współpracy ze spółką celową ROOF Poland Leasing 2014 DAC, PKO Leasing S.A rozpoczął działania operacyjne związane z likwidacją spółki celowej.

14 stycznia 2021 roku spółki: „CENTRUM HAFFNERA” sp. z o.o. jako spółka przejmowana i jej spółka zależna „Sopot Zdrój” sp. z o.o. jako spółka przejmująca połączyły się (połączenie odwrotne). Krajowy Rejestr Sądowy właściwym dla spółki przejmującej zarejestrował zmianę. Po połączeniu NEPTUN - fizan posiada 62 944 udziały spółki „Sopot Zdrój” sp. z o.o., o łącznej wartości nominalnej 31 472 tysiące PLN, które stanowią 72,98% w kapitale zakładowym spółki i uprawniają do 72,98% głosów na Zgromadzeniu Wspólników.

3.   Informacje dotyczące składu osobowego Rady Nadzorczej oraz Zarządu

Skład Rady Nadzorczej Banku na 31 grudnia 2020 roku:

•        Zbigniew Hajłasz - Przewodniczący Rady Nadzorczej

•        Marcin Izdebski – Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej

•        Grażyna Ciurzyńska - Sekretarz Rady Nadzorczej

•        Mariusz Andrzejewski - Członek Rady Nadzorczej

•        Grzegorz Chłopek - Członek Rady Nadzorczej

•        Wojciech Jasiński - Członek Rady Nadzorczej

•        Andrzej Kisielewicz - Członek Rady Nadzorczej

•        Rafał Kos - Członek Rady Nadzorczej

•        Krzysztof Michalski - Członek Rady Nadzorczej

•        Piotr Sadownik - Członek Rady Nadzorczej

Skład Zarządu Banku na 31 grudnia  2020 roku:

•        Zbigniew Jagiełło - Prezes Zarządu

•        Rafał Antczak – Wiceprezes Zarządu

•        Rafał Kozłowski – Wiceprezes Zarządu

•        Maks Kraczkowski – Wiceprezes Zarządu

•        Mieczysław Król – Wiceprezes Zarządu

•        Adam Marciniak – Wiceprezes Zarządu

•        Piotr Mazur – Wiceprezes Zarządu

•        Jakub Papierski – Wiceprezes Zarządu

•        Jan Emeryk Rościszewski – Wiceprezes Zarządu.

Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku przyjęło Politykę dotyczącą oceny odpowiedniości kandydatów na członków Zarządu i członków Rady Nadzorczej Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Polskiego S.A. oraz dokonało potwierdzenia odpowiedniości powołanego organu.

4.   Zatwierdzenie sprawozdania finansowego

Niniejsze sprawozdanie finansowe Banku (sprawozdanie finansowe), podlegające przeglądowi przez Komitet Audytu oraz przyjęciu przez Radę Nadzorczą Banku 28 kwietnia 2021 roku, zostało zaakceptowane do publikacji przez Zarząd 28 kwietnia 2021 roku.

5.   Wpływ pandemii COVID-19 na działalność banku

Wpływ pandemii COVID-19 na działalność Banku i sektora bankowego oraz działania podejmowane przez Banku w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa Klientom i pracownikom Banku a także ciągłości działania procesów biznesowych zostały szczegółowo opisane w Sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. za rok 2020.

Poniżej oraz w wybranych notach do sprawozdania finansowego Bank zaprezentował wpływ pandemii COVID -19 na sytuację finansową Banku oraz działania podejmowane na rzecz klientów Banku.

•        Wpływ na szacunki i założenia

Pandemia Covid-19 zwiększyła poziom niepewności. Konsekwencje dla gospodarki światowej oraz środki podjęte przez rządy oraz organy regulacyjne wpływają i mogą wpłynąć na wyniki finansowe i sytuację Banku, w tym m.in. na oczekiwane straty kredytowe czy rozpoznaną wartość firmy. Wszystkie negatywne skutki, które można było rozsądnie oszacować, Bank rozpoznał w roku 2020 roku. Bank na bieżąco monitoruje rozwój wypadków i uwzględnia je w bieżącym okresie.

•        Moratoria i gwarancje publiczne – modyfikacje i jakość portfela kredytowego

Bank, w celu złagodzenia skutków gospodarczych rozprzestrzeniania się COVID-19 wprowadził szereg działań zaradczych dla klientów indywidualnych, firm, przedsiębiorstw, klientów korporacyjnych i jednostek samorządu terytorialnego mających na celu złagodzenia skutków gospodarczych rozprzestrzeniania się COVID-19:

•        moratoria kredytowe, w tym te zgodne z wytycznymi Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego;

•        udzielanie kredytów i zaliczek, objętych programami gwarancji publicznych w kontekście kryzysu związanego z COVID-19.

Szczegółowy opis moratoriów zaoferowanych Klientom Banku oraz programów gwarancji publicznych ujmuje nota „Specyficzne działania w zakresie zarządzania ryzykiem podjęte w 2020 roku” oraz „Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. za rok 2020”.

Wspólnym elementem tych działań jest umożliwienie kredytobiorcom na ich wniosek zawieszenia lub przesunięcia płatności rat na okres maksymalnie do 6 miesięcy. Z uwagi na fakt, że powyższe udogodnienia miały wpływ na modyfikację przepływów kontraktowych wynikających z umów z klientami, Bank przeprowadził ocenę poszczególnych umów pod kątem spełnienia kryteriów ilościowych oraz jakościowych, celem ustalenia czy doszło do modyfikacji istotnej (zaprzestanie ujmowania) czy modyfikacji nieistotnej. Bank przeprowadził ocenę zgodnie z polityką opisaną w nocie „Opis ważniejszych zasad rachunkowości”, „Modyfikacje - Zmiana kontraktowych przepływów pieniężnych”. Analiza wykazała brak kryteriów do zaistnienia modyfikacji istotnej. Zmiany w przepływach kontraktowych w wyniku zaoferowanych udogodnień miały charakter modyfikacji nieistotnej, której wpływ ujęty został przez Bank jako pomniejszenie przychodów odsetkowych.

Otrzymane przez Bank gwarancje w ramach programów gwarancji publicznych z tytułu aneksu do umowy portfelowej linii gwarancyjnej de minimis z 22 czerwca 2018 roku (z późn. zm.) oraz umowy portfelowej linii gwarancyjnej Funduszu Gwarancji Płynnościowych z 10 kwietnia 2020 roku zawartych z Bankiem Gospodarstwa Krajowego spełniają definicją umowy gwarancji finansowych i są prezentowane w nocie „Zobowiązania warunkowe oraz pozabilansowe zobowiązania otrzymane i udzielone”.

Jakościowy i ilościowy wpływ COVID-19 na jakość portfela kredytowego w tym szacowane straty kredytowe prezentuje nota „Ryzyko kredytowe – informacje finansowe”. Wpływ COVID-19 na pogorszenie jakości portfela kredytów wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat Bank ujął w pozycji wynik na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat a portfela kredytów wycenianych wg zamortyzowanego kosztu i do wartości godziwej przez inne dochody całkowite w pozycji wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe.

•        Wartość firmy i inwestycje w jednostki zależne, stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia– test na utratę wartości

Wartość firmy oraz zaangażowanie w jednostki zależne, stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia Bank poddaje corocznemu testowi na utratę wartości oraz gdy istnieją przesłanki wskazujące na możliwą utratę wartości w ciągu roku.

Bank mając na względzie m.in. fakt, że pandemia Covid-19 ma negatywny wpływ na otoczenie gospodarcze przeprowadził test na utratę wartości firmy Nordea Bank Polska S.A. Wynik testu opisuje nota „Wartości niematerialne i rzeczowe aktywa trwałe”.

Pandemia COVID-19 miała również wpływ na wyniki testu na utratę wartości akcji Banku Pocztowego (szerzej w nocie „Inwestycje w jednostki zależne, stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia”).

•        Adekwatność kapitałowa

Wpływ COVID-19 na adekwatność kapitałową oraz działania organów nadzorczych - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/873 z dnia 24 czerwca 2020 r. zmieniające rozporządzenia (UE) nr 575/2013 i (UE) 2019/876 w odniesieniu do niektórych dostosowań w odpowiedzi na pandemię COVID-19 (CRR Quick Fix) opisuje nota „Adekwatność kapitałowa” oraz raport „Adekwatność kapitałowa oraz inne informacje podlegające ogłaszaniu Grupy Kapitałowej Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Polskiego Spółki Akcyjnej według stanu na 31 grudnia 2020roku”.

 

Zasady rachunkowości przyjęte do sporządzenia sprawozdania finansowego

6.   Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego

Sprawozdanie finansowe obejmuje rok zakończony 31 grudnia 2020 roku oraz zawiera dane porównawcze za rok zakończony 31 grudnia 2019 roku oraz dodatkowo sprawozdanie z sytuacji finansowej na 1 stycznia 2019 roku. Dane finansowe prezentowane są w milionach złotych polskich (PLN), chyba że wskazano inaczej.

W sprawozdaniu finansowym Bank zastosował zasadę koncepcji wartości godziwej dla aktywów i zobowiązań finansowych wycenianych według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, w tym instrumentów pochodnych oraz aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne dochody całkowite. Pozostałe składniki aktywów finansowych Bank wykazuje w wartości zamortyzowanego kosztu pomniejszonej o odpisy na oczekiwane straty kredytowe. Natomiast pozostałe zobowiązania finansowe Bank wykazuje w wartości zamortyzowanego kosztu. Składniki aktywów trwałych wykazywane są w cenie nabycia pomniejszonej o umorzenie oraz o odpisy z tytułu utraty wartości. Składniki aktywów trwałych lub grupy aktywów zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży Bank wykazuje w kwocie niższej z dwóch, tj. ich wartości bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia.

Bank podczas sporządzania sprawozdania finansowego dokonuje pewnych szacunków i przyjmuje założenia, które bezpośrednio mają wpływ zarówno na sprawozdanie finansowe, jak i na ujętą w nim informację uzupełniającą. Szacunki i założenia, które Bank przyjmuje do wykazywania wartości aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów dokonuje się przy wykorzystaniu danych historycznych oraz innych czynników, które są dostępne oraz uznaje za właściwe w danych okolicznościach. Założenia co do przyszłości oraz dostępne dane służą do szacowania wartości bilansowych aktywów oraz zobowiązań, których nie można jednoznacznie określić przy wykorzystaniu innych źródeł. Przy dokonywaniu szacunków Bank uwzględnia przyczyny oraz źródła niepewności, które przewiduje na koniec okresu sprawozdawczego. Wyniki rzeczywiste mogą się różnić od wartości szacunkowych.

Dokonywane przez Bank szacunki oraz założenia poddaje się bieżącym przeglądom. Zmiany szacunków Bank rozpoznaje w tym okresie, którego dotyczą.

7.   Oświadczenie o zgodności

Sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) przyjętymi przez Unię Europejską (UE) według stanu na 31 grudnia 2020 roku, a w zakresie nieuregulowanym powyższymi standardami zgodnie z wymogami ustawy z 29 września 1994 roku o rachunkowości i wydanymi na jej podstawie przepisami wykonawczymi, jak również wymogami odnoszącymi się do emitentów papierów wartościowych dopuszczonych lub będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na rynku oficjalnych notowań giełdowych.

8.   Kontynuacja działalności

Sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Bank w okresie co najmniej 12 miesięcy od daty publikacji, czyli od 29 kwietnia 2021 roku. Zarząd Banku nie stwierdza na dzień podpisania sprawozdania finansowego istnienia faktów i okoliczności, które wskazywałyby na zagrożenia dla możliwości kontynuacji działalności przez Bank w okresie 12 miesięcy od daty publikacji na skutek zamierzonego lub przymusowego zaniechania bądź istotnego ograniczenia przez Bank dotychczasowej działalności.

9.   Oświadczenie Zarządu

Zarząd oświadcza, że, wedle jego najlepszej wiedzy, sprawozdanie finansowe i dane porównawcze sporządził zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz że odzwierciedlają w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową oraz jej wynik finansowy.

10.            Nowe standardy i interpretacje oraz zmiany do nich

•           standardy i interpretacje oraz zmiany do nich obowiązujące od 2020 roku

Standardy i interpretacje *

Opis zmian i wpływu

Zmiany Odniesień do Założeń Koncepcyjnych zawartych w MSSF

(1.01.2020/ 29.11.2019)

Celem zmian jest zastąpienie odniesień do poprzednich założeń, istniejących w szeregu standardów i interpretacji, odniesieniami do zmienionych założeń koncepcyjnych.

Implementacja założeń koncepcyjnych nie wywarła wpływu na sprawozdanie finansowe.

Zmiany MSR 1 i MSR 8: Definicja terminu „istotny” (1.01.2020/ 29.11.2019)

Zmiany ujednolicają i wyjaśniają definicję pojęcia „istotny” oraz zawierają wytyczne w celu zwiększenia spójności stosowania tego konceptu w MSSF.

Bank na bieżąco dokonuje oceny istotności ujawnień zgodnie z wymogami MSR 1, na podstawie której wprowadza odpowiednie zmiany w prezentacji danych w sprawozdaniu finansowym.

Zmiany do MSSF 9, MSR 39 oraz MSSF 7 – Reforma IBOR (1.01.2020/ 15.01.2020)

Wprowadzone zmiany przewidują tymczasowe i wąskie odstępstwa od wymogów prospektywnej weryfikacji efektywności relacji zabezpieczających zawartych w MSR 39 oraz MSSF 9. Zmiany umożliwiają testowanie prospektywne powiązań zabezpieczających bez uwzględnienia skutków wdrożenia reformy IBOR w przyszłości.

Bank uwzględnił zmiany w ramach testowania prospektywnego powiązań zabezpieczających.

W ramach ustanowionych powiązań zabezpieczających Bank identyfikuje następujące wskaźniki referencyjne stopy procentowej: WIBOR, EURIBOR, LIBOR CHF, LIBOR USD. Na datę sprawozdawczą wymienione wskaźniki referencyjne są codziennie kwotowane i są dostępne do stosowania, a wynikające z nich przepływy pieniężne są normalnie wymieniane z kontrahentami.

W przypadku WIBOR i EURIBOR Bank nie identyfikuje obecnie niepewności dotyczącej terminów lub kwot przepływów pieniężnych wynikających z reformy IBOR. W przypadku LIBOR CHF i LIBOR USD ustanowione relacje zabezpieczające przekraczają ogłoszone daty zaprzestania opracowywania obydwu wskaźników, tj. 31 grudnia 2021 r. dla LIBOR CHF i 20 czerwca 2023 r. dla LIBOR USD. Bank oczekuje, że wskaźniki te zostaną zastąpione przez nowe wskaźniki referencyjne: LIBOR CHF przez SARON i LIBOR USD przez SOFR.

Lista powiązań zabezpieczających oraz nominalne kwoty desygnowanych do nich instrumentów zabezpieczających, na które może mieć wpływ reforma IBOR:

•        Zabezpieczenie przepływów pieniężnych:

CIRS CHF/PLN (25 mln CHF oparte o LIBOR CHF) - Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych kredytów w CHF o zmiennym oprocentowaniu, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych i ryzyka walutowego oraz zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych lokat negocjowanych w PLN / produktów bankowych regularnego oszczędzania w PLN, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji CIRS;

•        Zabezpieczenie wartości godziwej:

IRS USD (81 mln USD oparte o LIBOR USD) - Zabezpieczenie zmienności wartości godziwej papieru wartościowego w walucie wymienialnej o stałym oprocentowaniu, wycenianego do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, wynikającej z ryzyka zmian stóp procentowych, z wykorzystaniem transakcji IRS.

Zmiany MSSF 3 Połączenia jednostek

(1.01.2020/

21.04.2020)

Zmiany zawężają i wyjaśniają definicję przedsięwzięcia. Umożliwiają również przeprowadzenie uproszczonej oceny czy zespół aktywów i działań stanowi grupę aktywów a nie przedsięwzięcie. Do zmian obowiązywać będzie podejście prospektywne.

Bank zastosuje ww. zmiany, jeśli będą miały zastosowanie.

zmiany do MSSF 16 „Leasing” (1.06.2020/9.10.2020)

Zmiany przewidują możliwość nietraktowania przez leasingobiorców koncesji czynszowych jako modyfikacji leasingu, jeżeli są bezpośrednią konsekwencją COVID-19 i spełniają określone warunki.

Bank nie oczekuje, że wpływ na sprawozdanie finansowe tych zmian będzie istotny.

* (w nawiasie oczekiwana data wejścia w życie w UE /data zatwierdzenia przez UE)

•           NOWE STANDARDY I INTERPRETACJE ORAZ ZMIANY DO NICH, KTÓRE ZOSTAŁY OPUBLIKOWANE A TAKŻE ZOSTAŁY ZATWIERDZONE PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ, A NIE WESZŁY JESZCZE W ŻYCIE I NIE ZOSTAŁY JESZCZE ZASTOSOWANE PRZEZ BANK

Standardy i interpretacje *

Opis zmian i wpływu

Zmiany do MSSF 9, MSSF 7, MSR 39 oraz MSSF 16, MSSF 4 – Reforma IBOR – Faza 2 (1.01.2021/14.01. 2021)

Przepisy opublikowane w ramach Fazy 2 reformy IBOR dotyczą:

•      zmian przepływów pieniężnych, wynikających z umów – dodanie do MSSF 9 rozwiązania, które umożliwi ujęcie modyfikacji umownych przepływów pieniężnych ze względu na reformę IBOR poprzez aktualizację efektywnej stopy procentowej kontraktu w celu odzwierciedlenia przejścia na alternatywną stopę referencyjną (nie będzie obowiązku zaprzestania ujmowania lub korygowania wartości bilansowej instrumentów finansowych); analogiczne rozwiązanie dotyczy MSSF 16 w zakresie ujęcia przez leasingobiorców modyfikacji leasingu;

•      rachunkowości zabezpieczeń - nie będzie konieczności zaprzestania  stosowania rachunkowości zabezpieczeń tylko ze względu na zmiany wymagane przez reformę, jeśli zabezpieczenie spełnia inne kryteria rachunkowości zabezpieczeń; i

•      ujawnień - spółki będą zobowiązane do ujawnienia informacji o nowych ryzykach wynikających z reformy oraz o tym, jak zarządza przejściem na alternatywne stopy referencyjne.

Bank jest w trakcie oszacowania wpływu zmian na sprawozdanie finansowe.

zmiany do  MSSF 4 „Umowy ubezpieczeniowe”

(1.01.2021/16.12.2020)

Zmiany przesuwają datę zakończenia okresu tymczasowego zwolnienia ze stosowania MSSF 9  z 1 stycznia 2021 r. na 1 stycznia 2023 r. w celu dostosowania do daty wejścia w życie MSSF 17 Umowy ubezpieczeniowe. Zmiany przewidują opcjonalne rozwiązania w celu zmniejszenia wpływu różnych dat wejścia w życie MSSF 9 i MSSF 17.

Zmiany nie dotyczą Banku.

* (w nawiasie oczekiwana data wejścia w życie w UE /data zatwierdzenia przez UE)

•           Nowe standardy i interpretacje oraz zmiany do nich, które zostały opublikowane i nie są zatwierdzone przez Unię Europejską

Standardy i interpretacje *

Opis zmian i wpływu

MSSF 17 Umowy ubezpieczeniowe (1.01.2023/brak danych)  

oraz zmiany do MSSF 17 (1.01.2023/ Brak danych)

MSSF 17 zastąpi standard MSSF 4 „Umowy Ubezpieczeniowe”, umożliwiający ujmowanie umów ubezpieczeniowych według zasad rachunkowości obowiązujących w krajowych standardach, co w rezultacie oznacza stosowanie wielu różnych rozwiązań. MSSF 17 wprowadza wymóg spójnego ujmowania wszystkich umów ubezpieczeniowych, w tym m.in. w zakresie metody wyceny zobowiązań ubezpieczeniowych, rozpoznawania zysku lub straty w czasie, ujmowania reasekuracji, wydzielania komponentu inwestycyjnego. Zastosowanie standardu ma nastąpić w podejściu retrospektywnym pełnym z niektórymi odstępstwami.

Brak wpływu na sprawozdanie finansowe Banku

zmiany do MSR 1 – klasyfikacja zobowiązań (1.01.2023/1Q2021)

Zmiany dotyczą prezentacji zobowiązań w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. W szczególności wyjaśniają one, że klasyfikacja zobowiązań jako krótkoterminowe lub długoterminowe powinna opierać się na prawach istniejących na koniec okresu sprawozdawczego. Do zmian obowiązywać będzie podejście prospektywne.

Bank nie oczekuje, że wpływ na sprawozdanie finansowe tych zmian będzie istotny.

cykliczne ulepszenia mssf 2018-2020 (1.01.2022/brak danych)

•      Zmiany do MSSF 1 dotyczą sytuacji gdy jednostka zależna stosuje MSSF po raz pierwszy w dacie późniejszej niż jednostka dominująca; w tym przypadku jednostka zależna może zdecydować się na wycenę skumulowanych różnic kursowych dla wszystkich operacji zagranicznych w kwotach zawartych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym jednostki dominującej na datę przejścia jednostki dominującej na standardy MSSF.

•      Zmiany do MSR 41 dostosowują wymogi dotyczące wyceny do wartości godziwej określone w MSR 41 do założeń MSSF 13.

Nie dotyczy Banku.

•      Zmiana do MSSF 9 wyjaśnia, które opłaty należy uwzględnić do celów testu „10 procent” w przypadku zaprzestania ujmowania zobowiązań finansowych.

•      Zmiany do przykładów zastosowania MSSF 16 dotyczące identyfikowania zachęt leasingowych.

Bank nie oczekuje, że wpływ na sprawozdanie finansowe tych zmian będzie istotny.

zmiany do mssf 3 „Połączenie jednostek” (1.01.2022/brak danych)

Zmiany do MSSF 3 aktualizują odniesienia do Założeń koncepcyjnych wydanych w 2018 roku. Aby zapewnić, że ta aktualizacja nie będzie miała wpływu na aktywa i zobowiązania, które kwalifikują się do ujęcia przy połączeniu jednostek, zmiany wprowadzają nowe wyjątki od zasad ujmowania i wyceny w MSSF 3.

Bank nie oczekuje, że wpływ na sprawozdanie finansowe tych zmian będzie istotny.

Zmiany do msr 16 „Rzeczowe aktywa trwałe” (1.01.2022/brak danych)

Zmiany wskazują m.in., że przychody z tytułu sprzedaży wyrobów wytworzonych w trakcie doprowadzania składnika aktywów do pożądanego miejsca i stanu, nie mogą być odejmowane od kosztów powiązanych z tym składnikiem. Zamiast tego takie przychody należy ujmować w rachunku zysków i strat wraz z kosztami wytworzenia tych wyrobów.

Bank nie oczekuje, że wpływ na sprawozdanie finansowe tych zmian będzie istotny.

Zmiany do MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe” (1.01.2022/brak danych)

Zmiany wyjaśniają, że przy ocenie, czy umowa jest umową rodzącą obciążenia, koszty wykonania umowy obejmują wszystkie bezpośrednio związane koszty.

Bank nie oczekuje, że wpływ na sprawozdanie finansowe tych zmian będzie istotny.

Zmiany do MSR 1 oraz MSR 8 (1.01.2023/brak danych)

Zmiany do MSR 1 zawierają wytyczne dotyczące stosowania pojęcia istotności w zakresie ujawnień dotyczących zasad rachunkowości.

Zmiany do MSR 8 wyjaśniają w jaki sposób spółki powinny odróżniać zmiany zasad rachunkowości od zmian szacunków księgowych.

Bank nie oczekuje, że wpływ na sprawozdanie finansowe tych zmian będzie istotny.

* (w nawiasie oczekiwana data wejścia w życie w UE /data zatwierdzenia przez UE)

11.            Opis ważniejszych zasad rachunkowości

Najważniejsze zasady rachunkowości oraz szacunki i oceny zastosowane przy sporządzaniu niniejszego sprawozdania finansowego przedstawione zostały w niniejszej nocie oraz w poszczególnych notach w dalszej części sprawozdania finansowego. Zasady te stosowane były we wszystkich prezentowanych latach w sposób ciągły, z wyjątkiem kwestii opisanych w nocie „Zmiany zasad rachunkowości obowiązujące od 1 stycznia 2020 roku i objaśnienie różnic między wcześniej publikowanymi sprawozdaniami a niniejszym sprawozdaniem finansowym”.

11.1.                   Waluta funkcjonalna, waluta prezentacji i waluty obce

Sprawozdanie finansowe prezentowane jest w złotych polskich, które są walutą funkcjonalną i walutą prezentacji Banku. Pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej Oddziału w Niemczech i Słowacji przeliczane są na walutę prezentacji z waluty funkcjonalnej (EUR) oraz Oddziału w Czechach przeliczane są na walutę prezentacji z waluty funkcjonalnej (CZK) z zastosowaniem kursu średniego NBP na koniec okresu sprawozdawczego. Pozycje rachunku zysków i strat Oddziału przelicza się na walutę prezentacji z zastosowaniem kursów średnich z końca poszczególnych miesięcy okresu sprawozdawczego. Powstałe w ten sposób różnice kursowe ujmowane są w innych dochodach całkowitych.

•      Transakcje i salda w walutach obcych

Transakcje wyrażone w walutach obcych przelicza się na walutę funkcjonalną według kursu obowiązującego w dniu transakcji. Każdorazowo na koniec okresu sprawozdawczego Bank przelicza:

•        pozycje pieniężne w walucie obcej przy zastosowaniu kursu zamknięcia, tj. kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego na koniec okresu sprawozdawczego,

•        pozycje niepieniężne wyceniane według historycznej ceny nabycia wyrażonej w walucie obcej przy zastosowaniu kursu wymiany z dnia transakcji,

•        pozycje niepieniężne wyceniane do wartości godziwej wyrażonej w walucie obcej przeliczane są przy zastosowaniu kursów wymiany, które obowiązywały w dniu, na który wartość godziwa została ustalona.

Zyski i straty kursowe z tytułu rozliczenia tych transakcji oraz wyceny aktywów i zobowiązań pieniężnych oraz niepieniężnych wyrażonych w walutach obcych ujmuje się w rachunku zysków i strat.

11.2.                   Ujmowanie transakcji w księgach

Aktywa finansowe oraz zobowiązania finansowe, w tym transakcje terminowe i transakcje standaryzowane, z których wynika zobowiązanie lub prawo do nabycia lub sprzedaży w przyszłym terminie ustalonej ilości określonych instrumentów finansowych po ustalonej cenie, wprowadza się do ksiąg rachunkowych w dacie zawarcia kontraktu, bez względu na przewidziany w umowie termin rozliczenia transakcji.

11.3.                   Wyłączenie ze sprawozdania z sytuacji finansowej instrumentów finansowych

Bank usuwa składnik aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej, gdy wygasają umowne prawa do przepływów pieniężnych z aktywów finansowych lub gdy Bank nie ma uzasadnionych perspektyw na odzyskanie danego składnika aktywów finansowych w całości lub części lub gdy Bank przenosi składnik aktywów finansowych na inny podmiot. Przeniesienie to ma miejsce wtedy, gdy Bank:

•        przenosi umowne prawa do otrzymania przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych lub

•        zatrzymuje umowne prawa do otrzymania przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych, ale przyjmuje umowny obowiązek przekazania tych przepływów do jednego lub więcej odbiorców.

Przenosząc składniki aktywów finansowych, Bank ocenia, w jakim stopniu zachowuje ryzyko i korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych.

Jeżeli Bank przenosi zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to wyłącza składnik aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej,

Jeżeli Bank zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to w dalszym ciągu ujmuje składnik aktywów finansowych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej,

Jeżeli Bank nie przenosi, ani nie zachowuje zasadniczo całego ryzyka i wszystkich korzyści związanych z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to Bank ustala, czy zachował kontrolę nad tym składnikiem aktywów finansowych. W przypadku zachowania kontroli, Bank ujmuje składnik aktywów finansowych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Banku do wysokości wynikającej z trwałego zaangażowania, odpowiednio w przypadku braku kontroli jest odpowiednio ze sprawozdania z sytuacji finansowej wyłączany.

Bank wyłącza ze swojego sprawozdania z sytuacji finansowej zobowiązanie finansowe (lub jego część), gdy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł.

Bank wyłącza ze sprawozdania z sytuacji finansowej składniki aktywów finansowych m.in. w sytuacji, gdy podlegają one umorzeniu, przedawnieniu lub są nieściągalne. Wyłączanie ze sprawozdania z sytuacji finansowej ww. składników następuje w ciężar utworzonych na nie odpisów na oczekiwane straty kredytowe lub strat z tytułu ryzyka prawnego.

W przypadku, gdy nie utworzono odpisów lub ich wartość jest mniejsza od wartości składnika aktywów finansowych, przed jego odpisaniem zwiększa się odpis na oczekiwane straty kredytowe o różnicę pomiędzy wartością składnika, a dotychczas utworzoną kwotą odpisu.

11.4.                   Zasady klasyfikacji instrumentów finansowych

Bank klasyfikuje aktywa finansowe do jednej z następujących kategorii:

•        wyceniane według zamortyzowanego kosztu,

•        wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite,

•        wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

Bank klasyfikuje zobowiązania finansowe do jednej z następujących kategorii:

•        wyceniane według zamortyzowanego kosztu,

•        wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

Klasyfikacja aktywów finansowych w dniu nabycia lub powstania zależy od modelu biznesowego przyjętego przez Bank do zarządzania daną grupą aktywów oraz od charakterystyki umownych przepływów pieniężnych wynikających z pojedynczego aktywa lub grupy aktywów. Bank wyodrębnia następujące modele biznesowe:

•        model „utrzymywane dla przepływów pieniężnych” - model, w którym powstałe lub nabyte aktywa finansowe są utrzymywane w celu pozyskiwania korzyści z umownych przepływów pieniężnych – model typowy dla działalności kredytowej;

•        model „utrzymywane dla przepływów pieniężnych i na sprzedaż” - model, w którym aktywa finansowe po powstaniu lub nabyciu są utrzymywane w celu pozyskiwania korzyści z umownych przepływów pieniężnych, ale mogą być również sprzedawane – często i w transakcjach o wysokim wolumenie – model typowy dla działalności zarządzania płynnością;

•        model rezydualny - inny niż model „utrzymywane dla przepływów pieniężnych” oraz „utrzymywane dla przepływów pieniężnych i na sprzedaż”.

•      model biznesowy

Bank dokonuje określenia/wyznaczenia modelu biznesowego przy początkowym ujęciu aktywów finansowych. Bank przeprowadza na poziomie poszczególnych grup aktywów, w kontekście obszaru działalności, w związku z którą aktywa finansowe powstały lub zostały nabyte i następuje między innymi w oparciu o:

•        sposób oceny i raportowania wyników portfela aktywów finansowych,

•        sposób zarządzania ryzykiem związanym z tymi aktywami oraz zasad wynagradzania osób zarządzających tymi portfelami.

W modelu biznesowym „utrzymywanie dla przepływów pieniężnych” sprzedaż aktywów jest incydentalna i możliwa do realizacji w przypadku wzrostu poziomu ryzyka kredytowego, zmiany prawa lub regulacji - realizowana w celu utrzymania zakładanego poziomu kapitału regulacyjnego, na zasadach opisanych w strategii zarządzania takimi portfelami lub przy założeniu, iż następuje ona blisko daty zapadalności aktywa, w przypadku spadku ratingu kredytowego poniżej poziomu zakładanego dla danego portfela, istotnej wewnętrznej restrukturyzacji lub przejęcia innego biznesu, realizacji planu kryzysowego lub naprawy oraz innego niedającego się przewidzieć czynnika, na który Bank nie ma wpływu.

•      Ocena charakterystyk wynikających z umowy przepływów pieniężnych

Ocena charakterystyk wynikających z umowy przepływów pieniężnych polega na ustaleniu, poprzez przeprowadzenie testu umownych przepływów pieniężnych (test SPPI, z ang. Solely Payments of Principal and Interest test), czy wynikające z umowy przepływy pieniężne z tego składnika aktywów są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty. Odsetki obejmują zapłatę za wartość pieniądza w czasie, za ryzyko kredytowe związane z kwotą główną pozostałą do spłaty w określonym czasie i za inne podstawowe ryzyka i koszty związane z udzieleniem finansowania, a także marżę zysku.

Charakterystyka wynikająca z umownych przepływów pieniężnych pozostaje bez wpływu na klasyfikację składnika aktywów finansowych, jeśli:

•        mogłaby mieć tylko niewielki wpływ na wynikające z umowy przepływy pieniężne z tytułu tego składnika (cecha de minimis),

•        nie jest prawdziwa, tj. jeżeli wpływa na wynikające z umowy przepływy pieniężne z tytułu instrumentu tylko w przypadku wystąpienia zdarzenia niezwykle rzadkiego, wyjątkowo nietypowego i bardzo mało prawdopodobnego (cecha non genuine).

W celu dokonania wyżej wymienionego ustalenia Bank uwzględnia potencjalny wpływ charakterystyki wynikającej z umowy przepływów pieniężnych w każdym okresie sprawozdawczym i łącznie w całym okresie życia instrumentu finansowego.

Test SPPI jest przeprowadzany dla każdego aktywa finansowego w modelu „utrzymywane dla przepływów pieniężnych” lub „utrzymywane dla przepływów pieniężnych i na sprzedaż” na dzień początkowego ujęcia (w tym dla modyfikacji istotnej po ponownym ujęciu aktywa finansowego).

Bank analizuje m.in. następujące cechy aktywów finansowych, które skutkują brakiem zdania testu SPPI:

•        dźwignia w konstrukcji oprocentowania rozumianej jako mnożnik większy niż 1,

•        prawo do udziału w zysku wierzyciela - przepływy pieniężne wynikające z umowy nie są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty,

•        ograniczenie odpowiedzialności dłużnika (skutkujące powstaniem aktywa typu non recourse),

•        opcja wcześniejszej spłaty i wydłużenia (prolongaty) warunkowana przyszłym zdarzeniem ekonomicznym niezwiązanym z umową, w szczególności niezwiązanym ze zmianą poziomu ryzyka kredytowego kredytobiorcy,

•        kowenanty umowne skutkujące tym, że wraz ze wzrostem lub spadkiem ryzyka kredytowego oprocentowanie ulega obniżeniu lub podwyższeniu, co wskazuje na ujemną relację pomiędzy marżą kredytu a poziomem ryzyka kredytowego,

•        stopy jednostronnie ustalanych przez Bank (stopy administrowane) o ile nie stanowią przybliżenia rynkowej stopy zmiennej.

Jeżeli na podstawie oceny jakościowej w ramach testu SPPI nie można ustalić, czy przepływy pieniężne wynikające z umowy stanowią jedynie spłatę kwoty głównej i odsetek, przeprowadzany jest test porównawczy (ocena ilościowa), tzw. test benchmarkowy w celu ustalenia jak różniłyby się (niezdyskontowane) przepływy pieniężne wynikające z umowy od (niezdyskontowanych) przepływów pieniężnych, które powstałyby, gdyby wartość pieniądza w czasie nie została zmieniona (poziom referencyjny przepływów pieniężnych). 

11.5.                   Kategoria wyceny aktywów finansowych według zamortyzowanego kosztu

Składnik aktywów finansowych (dotyczy dłużnych aktywów finansowych) wycenia się według zamortyzowanego kosztu, jeśli spełnione są oba poniższe warunki:

•        składnik aktywów finansowych jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym „utrzymywane dla przepływów pieniężnych”,

•        warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty (zdany test SPPI).

W momencie początkowego ujęcia Bank wycenia te aktywa w wartości godziwej. Wartość początkową składnika aktywów wycenianych według zamortyzowanego kosztu korygują wszelkie prowizje i opłaty mające wpływ na jego efektywny zwrot i stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej tego aktywa (prowizje i opłaty zaistniałe w związku z realizacją czynności wykonywanych przez Bank a prowadzących do powstania aktywów).

Wartość bilansową tej kategorii aktywów Bank ustala przy użyciu efektywnej stopy procentowej, opisanej w nocie „Przychody i koszty z tytułu odsetek”, służącej do bieżącego ustalenia (naliczenia) przychodu odsetkowego wygenerowanego przez aktywo w danym okresie, korygując ją o odpisy na oczekiwane straty kredytowe.

Nie podlegają wycenie według zamortyzowanego kosztu aktywa, dla których nie można ustalić harmonogramu przyszłych przepływów pieniężnych niezbędnych dla obliczenia efektywnej stopy procentowej. Aktywa te wycenia się w kwocie wymaganej zapłaty obejmującej również odsetki od należności, z uwzględnieniem odpisów na oczekiwane straty kredytowe. Prowizje i opłaty związane z powstaniem lub decydujące o cechach finansowych tych aktywów podlegają obowiązkowi rozliczenia w czasie w okresie życia aktywa metodą liniową i są zaliczane do przychodów prowizyjnych.

11.6.                   Kategoria wyceny aktywów finansowych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite

Składnik aktywów finansowych (dotyczy dłużnych aktywów finansowych) Bank wycenia do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, jeżeli spełnione są oba poniższe warunki:

•        składnik aktywów finansowych jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest zarówno otrzymywanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i sprzedaż składników aktywów finansowych, oraz

•        warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty (zdany test SPPI).

Aktywa finansowe wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite Bank wycenia do wartości godziwej. Skutki zmiany wartości godziwej tych aktywów finansowych do momentu zaprzestania ujmowania składnika aktywów finansowych lub jego przeklasyfikowania Bank odnosi do innych dochodów całkowitych, z wyjątkiem przychodów odsetkowych, zysku lub straty z tytułu odpisu na oczekiwane straty kredytowe oraz zysków lub strat z tytułu różnic kursowych, które ujmuje się w wyniku finansowym. Zysk lub stratę odnoszoną do innych dochodów całkowitych stanowi różnica między ustaloną na dzień wyceny wartością godziwą składnika aktywów finansowych a wartością tego składnika według zamortyzowanego kosztu.

Jeśli zaprzestano ujmowania składnika aktywów finansowych, skumulowane zyski lub straty poprzednio ujęte w innych dochodach całkowitych zostają przeklasyfikowane z pozycji inne dochody całkowite do wyniku finansowego w formie korekty wynikającej z przeklasyfikowania.

11.7.                   Kategoria wyceny aktywów finansowych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat

Jeśli aktywa finansowe nie spełniają wymienionych powyżej kryteriów kwalifikacji do wyceny według zamortyzowanego kosztu albo do wyceny do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, Bank klasyfikuje jako aktywa finansowe wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

Dodatkowo, w momencie początkowego ujęcia, można nieodwołalnie wyznaczyć składnik aktywów finansowych jako wyceniany w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (opcja wyceny do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat), jeśli w ten sposób eliminuje się lub znacząco zmniejsza niespójność wyceny lub ujęcia jaka w przeciwnym razie powstałaby na skutek wyceny aktywów lub zobowiązań bądź ujęcia związanych z nimi zysków lub strat według różnych zasad (niedopasowanie księgowe). Opcja ta dostępna jest dla instrumentów dłużnych zarówno w modelu „utrzymywane dla przepływów pieniężnych”, jak i „utrzymywane dla przepływów pieniężnych i na sprzedaż”.

W sprawozdaniu finansowym prezentacja aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat jest następująca:

•          przeznaczone do obrotu - składniki aktywów finansowych które:

•        nabyto głównie w celu sprzedaży lub odkupienia w bliskim terminie,

•        w momencie początkowego ujęcia stanowią część portfela określonych instrumentów finansowych, którymi zarządza się łącznie i dla których istnieją dowody bieżącego faktycznego trybu generowania krótkoterminowych zysków lub

•        są instrumentem pochodnym (z wyjątkiem instrumentów pochodnych będących umowami gwarancji finansowej lub wyznaczonymi i skutecznymi instrumentami zabezpieczającymi),

•          aktywa finansowe nieprzeznaczone do obrotu wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat - aktywa finansowe dla których test charakterystyki przepływów pieniężnych nie został zdany (niezależnie od modelu biznesowego) lub aktywa finansowe zaklasyfikowane do modelu rezydualnego,

•          aktywa finansowe desygnowane do wyceny do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat przy początkowym ujęciu (opcja wyceny do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat).

Zysk lub stratę na aktywach wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat ujmuje się w wyniku finansowym. Zysk lub stratę z wyceny tego składnika aktywów finansowych do wartości godziwej stanowi różnica między jego wartością godziwą a wartością tego składnika według zamortyzowanego kosztu ustaloną na dzień wyceny.

11.8.                   Instrumenty kapitałowe

Inwestycje w instrumenty kapitałowe wycenia się do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

W przypadku inwestycji kapitałowych Bank nie skorzystał z opcji wyceny do wartości godziwej przez inne dochody całkowite.

11.9.                   Zmiana klasyfikacji aktywów finansowych

Reklasyfikacja aktywów finansowych następuje jedynie w przypadku zmiany modelu biznesowego odnoszącego się do aktywa lub grupy aktywów wynikającego z rozpoczęcia lub zakończenia istotnej części działalności. Zmiany takie mają charakter incydentalny. Zmiana klasyfikacji jest ujmowana prospektywnie, tj. bez zmiany ujętych dotychczas skutków wyceny do wartości godziwej we wcześniejszych okresach odpisów czy naliczonych odsetek.

Za zmianę modelu biznesowego nie uważa się:

•        zmiany zamiarów związanych z konkretnymi aktywami finansowymi (nawet w przypadku znacznych zmian warunków rynkowych),

•        tymczasowego zaniku określonego rynku aktywów finansowych,

•        przeniesienia aktywów finansowych między obszarami działalności stosującymi różne modele biznesowe.

Nie dokonuje się przeklasyfikowania żadnych zobowiązań finansowych.

11.10.              Modyfikacje - Zmiana kontraktowych przepływów pieniężnych

Modyfikacja rozumiana jako zmiana przepływów kontraktowych składnika aktywów finansowych na podstawie aneksu do umowy może być istotna lub nieistotna. Nie stanowi modyfikacji zmiana przepływów kontraktowych wynikająca z realizacji warunków umownych.

Jeśli wynikające z umowy przepływy pieniężne związane ze składnikiem aktywów finansowych podlegają renegocjacji lub jakiejkolwiek innej modyfikacji na podstawie aneksu do umowy, a renegocjacja lub modyfikacja nie prowadzą do zaprzestania ujmowania danego składnika aktywów finansowych („Modyfikacja nieistotna”) dokonuje się ponownego obliczenia wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych i ujmuje zysk lub stratę z tytułu modyfikacji w wyniku finansowym. Korekta wartości bilansowej aktywa finansowego z tytułu modyfikacji podlega rozliczeniu w czasie w wynik odsetkowy metodą efektywnej stopy procentowej. Wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych oblicza się jako obecną wartość renegocjowanych lub zmodyfikowanych przepływów pieniężnych wynikających z umowy, dyskontowanych według pierwotnej efektywnej stopy procentowej składnika aktywów finansowych (lub efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe w przypadku nabytych lub udzielonych składników aktywów finansowych z utratą wartości) bądź, w stosownych przypadkach (np. dla zysku lub straty z tytułu zabezpieczenia pozycji zabezpieczanej), według zaktualizowanej efektywnej stopy procentowej. Wszelkie poniesione koszty i opłaty korygują wartość bilansową zmodyfikowanego składnika aktywów finansowych i są amortyzowane w okresie pozostającym do daty wymagalności zmodyfikowanego składnika aktywów finansowych.

W pewnych okolicznościach renegocjacja lub modyfikacja wynikających z umowy przepływów pieniężnych związanych ze składnikiem aktywów finansowych może prowadzić do zaprzestania ujmowania istniejącego składnika aktywów finansowych. Jeżeli modyfikacja składnika aktywów finansowych powoduje zaprzestanie ujmowania istniejącego składnika aktywów finansowych, a następnie ujęcie zmodyfikowanego składnika aktywów finansowych, zmodyfikowany składnik aktywów uznaje się za „nowy” składnik aktywów finansowych („Modyfikacja istotna”). Następuje ujęcie nowego aktywa w wartości godziwej oraz kalkulacja nowej efektywnej stopy procentowej zastosowanej do nowego aktywa. W przypadku gdy charakterystyka zmodyfikowanego nowego aktywa finansowego (po zawarciu aneksu) odpowiada warunkom rynkowym, wartość bilansowa tego aktywa finansowego stanowi wartość godziwą.

Ocena czy dana modyfikacja aktywów finansowych jest modyfikacją istotną czy nieistotną zależy od spełnienia kryteriów ilościowych oraz jakościowych.

Przyjęte kryteria jakościowe są następujące:

•        przewalutowanie,

•        zmiana dłużnika, za wyjątkiem zmiany wynikającej ze śmierci dłużnika,

•        wprowadzenie do umowy cechy umownej powodującej naruszenie testu charakterystyk przepływów pieniężnych (testu SPPI) lub usunięcie tej cechy,

Wystąpienie przynajmniej jednego z tych kryteriów skutkuje wystąpieniem modyfikacji istotnej.

•        Przyjęte kryterium ilościowe stanowi test 10% polegający na analizie zmiany warunków umownych składnika aktywów finansowych skutkującej powstaniem różnicy między wartością przyszłych przepływów pieniężnych wynikających ze zmienionego aktywa finansowego zdyskontowanych pierwotną efektywną stopą procentową a wartością analogicznych przyszłych przepływów wynikających z pierwotnego składnika aktywa finansowego zdyskontowanych tą samą stopą procentową. Drugim kryterium ilościowym jest zwiększenie zaangażowania dłużnika, które obejmuje wartość zwiększenia kapitału i udzielonych zobowiązań pozabilansowych powyżej 10% w stosunku do kapitału i zobowiązań pozabilansowych sprzed podwyższenia dla każdej pojedynczej ekspozycji.

Wystąpienie kryterium ilościowego (różnicy) powyżej 10% skutkuje uznaniem modyfikacji za istotną, natomiast wystąpienie kryterium ilościowego co najwyżej 10% skutkuje uznaniem modyfikacji za nieistotną.

11.11.              Wycena aktywów finansowych nabytych lub udzielonych z utratą wartości (POCI)

MSSF 9 wyodrębnił nową kategorię aktywów finansowych nabytych lub udzielonych z utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe (dalej „POCI” - ang. purchased or originated credit-impaired asset).

Aktywa POCI dotyczą aktywów finansowych o charakterze dłużnym, wycenianych według zamortyzowanego kosztu oraz wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, tj. kredytów oraz dłużnych papierów wartościowych.

Ujęcie początkowe tych aktywów następuje w wartości netto (tj. bez odpisów aktualizujących) odpowiadającej wartości godziwej. Przychody odsetkowe od aktywów POCI oblicza się od wartości bilansowej netto przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej, skorygowanej o ryzyko kredytowe rozpoznane dla całego okresu życia aktywa. Skorygowaną o ryzyko kredytowe efektywną stopę procentową liczy się poprzez uwzględnienie przyszłych przepływów pieniężnych skorygowanych o efekt ryzyka kredytowego rozpoznawanego w całym okresie życia aktywa. Zmiana szacunków w zakresie przyszłych odzysków w kolejnych okresach sprawozdawczych odnoszona jest jako strata lub zysk z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe.

11.12.              Wycena zobowiązań finansowych

Zobowiązania z tytułu krótkiej pozycji w papierach wartościowych wyceniane są do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane są według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej. Jeżeli dla zobowiązania finansowego nie można ustalić harmonogramu przyszłych przepływów pieniężnych, a więc także ustalić efektywnej stopy procentowej, zobowiązanie to wycenia się według kwoty wymaganej zapłaty.

12.            Zmiany zasad rachunkowości obowiązujące od 1 stycznia 2020 roku i Objaśnienie różnic między wcześniej publikowanymi sprawozdaniami a niniejszym sprawozdaniem finansowym

Bank, w celu lepszego odzwierciedlenia swej działalności, dokonał następujących zmian zasad rachunkowości:

•      Reklasyfikacja premii od dłużnych papierów wartościowych (1)

Bank zdecydował się na prezentację kosztów z tytułu premii od dłużnych papierów wartościowych w pozycji „Przychody z tytułu odsetek”, linia „dłużne papiery wartościowe”. Wcześniej premia prezentowana była w pozycji „Koszty z tytułu odsetek”, linia „dłużne papiery wartościowe”.

•      reklasyfikacja opłat pobieranych od klientów rekompensujących ujemne oprocentowanie od zobowiązań finansowych (2)

Począwszy od sprawozdań finansowych za rok 2020 Bank prezentuje opłaty pobierane od klientów Banku rekompensujące ujemne oprocentowanie zobowiązań finansowych Banku (rachunki bieżące klientów)  w przychodach odsetkowych. Dotychczas opłaty prezentowane były w przychodach prowizyjnych.

•      Reklasyfikacja marży transakcyjnej (3)

Bank podjął decyzję o reklasyfikacji marży kursowej uwzględnionej w kursach walut oferowanych klientom Banku w ramach świadczenia usług kupna/sprzedaży walut obcych, dotychczas prezentowanej w pozycji „Wynik z pozycji wymiany”, do pozycji „Przychody z tytułu prowizji i opłat”. W ocenie Banku, marża kursowa ma charakter zbliżony do innych opłat i prowizji pobieranych przez Bank za świadczone usługi.

•      Prezentacja przychodów i kosztów dotyczących kontraktów walutowych (4)

Bank podjął decyzję o reklasyfikacji różnic kursowych dotyczących kosztów i przychodów naliczonych od aktywów finansowych (np. kredyty, papiery wartościowe, pozostałe należności) i zobowiązań finansowych walutowych, z pozycji „Przychody z tytułu odsetek” do pozycji „Wynik z pozycji wymiany”. Zgodnie z dotychczasowym podejściem ww. koszty i przychody ujmowane były w wyniku finansowym w walucie kontraktu, a ich przewalutowanie na walutę bazową odbywało się w procesie zamknięć rocznych albo w momencie dopisania lub spłaty odsetek przez klienta, przy wykorzystaniu kursu średniego fixing NBP. Oznaczało to jednocześnie, że w ciągu roku obrotowego ww. koszty i przychody ujmowane były łącznie z różnicami kursowymi. Obecnie ujmowanie ww. przychodów i kosztów następuje w wyniku finansowym według kursu średniego fixing NBP z dnia ich ujęcia, co pozwoliło na ujmowanie elementu różnic kursowych z ww. poszczególnych pozycji kosztów i przychodów.

•      Reklasyfikacja odpisów na reklamacje kartowe (5)

Linia „Rozrachunki z tytułu transakcji zrealizowanych przy użyciu kart należności z tytułu reklamacji kartowych” (pozycja „Inne aktywa”) zaliczona była dotychczas całościowo do kategorii inne aktywa finansowe. Bank w ramach tej linii wyodrębnił wartości z tytułu reklamacji kartowych, które zdaniem Banku winny być traktowane jako inne aktywa niefinansowe. Decyzja ta miała wpływ na prezentację odpisów na reklamacje kartowe które dotychczas prezentowane były w linii „Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe” a w związku z decyzją Banku stanowią element „Wyniku z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych”.

•      Włączenie wyniku z tytułu obciążeń regulacyjnych do kosztów działania (6)

Bank w celu uspójnienia prezentacji kosztów działania z praktyką rynkową dokonała połączenia linii kosztów działania (administracyjnych) z wynikiem z tytułu obciążeń regulacyjnych. 

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT – pozycje podlegające reklasyfikacji i zmianom

01.01-31.12.2019 przed przekształceniem

(1)

(2)

(3)

(4)

(5)

(6)

01.01-31.12.2019 przekształcone

Wynik z tytułu odsetek

9 279

 

12

-

(1)