Szukaj
  • Rynek powierzchni handlowych w 2022 wykazał się wysokim stopniem odporności na zawirowania wynikające z dwóch lat epidemii.
  • Procesy zamykania centrów handlowych spowolniły już w 2021. W 2022 odnotowano pozytywną absorpcję oraz niskie i spadające współczynniki pustostanów (4,33%). Stawki czynszowe pozostały nominalnie stabilne, realnie spadając wraz z wysoką inflacją EUR HICP w 2022.
  • Długoterminowa przyszłość części obiegów handlowych nadal będzie stała pod znakiem zapytania, a ekspansja centrów handlowych pozostaje niemalże zamrożona. Nowe inwestycje koncertują się w obszarze parków handlowych.

***

  • Na koniec 2022 zasoby nowoczesnej powierzchni handlowej wyniosły 12,7 mln m2.
  • Przy podaży na poziomie około 311 tys. m2 zasoby w 2022 wzrosły o 321 tys. m2.
  • W odróżnieniu od 2021 (kiedy to wyłączono z zasobów 102 tys. m2 netto) w 2022 do zasobów dopisano 11 tys. m2 netto, a dynamika zamykania obiektów zdecydowanie spowolniła.
  • W 2022 wzrost zasobów osiągnął poziom z ostatnich dwóch lat sprzed pandemii. Struktura wzrostu post covid jest jednak zdecydowanie odmienna, koncertuje się na małych ośrodkach oraz obiektach typu retail park.
  • W 2022 nadal zauważalny był trend erozji centrów handlowych. Zjawisko to zdecydowanie spowolniło po rekordowym 2020 i od dwóch lat ustabilizowała się na poziomie około 40 tys. m2 netto.
  • Wiodącym formatem nowoczesnego handlu stale pozostaje centrum handlowe, niemniej wraz z budową kolejnych obiektów w konwencji retail parków w małych ośrodkach ta forma handlu będzie zyskiwała na znaczeniu przez kolejne kilka lat. Nasycenie tego typu obiektami jednak jest już dosyć bliskie.
  • W 2022 nowa podaż spadła r/r o 8%, wynosząc 311 tys. m2. Mimo spadku jest to wynik nieznacznie wyższy od średniej z lat pandemicznych 2020-2021 (299 tys. m2), lecz mniej niż w ostatniej czterolatce przed-covidowej (2016-19 średnia nowa podaż wyniosła 347 tys. m2). Ekspansja obiektów o największej
    wartości rynkowej czyli centrów handlowych pozostawała w 2022 symboliczna (15 tys. m2).
  • W 2022 nowa podaż mniej niż w 2021 koncentrowała się w miastach spoza pierwszej piętnastki (197 tys. m2 w 2022 vs 296 tys. m2 w 2021). W 2023 nowa podaż w miastach najmniejszych dalej spadnie podobnie jak zdecydowanie spadnie podaż popularnych w ostatnich latach parków handlowych.
  • W 2023 przewidujemy podaż na poziomie około 220-230 tys. m2, czyli o około 100 tys. niższym niż w 2022. W 2023 parki handlowe będą odpowiadać za niewiele powyżej 50% nowej podaży, najmniej od 1q20.
  • Sytuacja na krajowym rynku pozostaje stosunkowo dobra w porównaniu z rynkami Europy Zachodniej oraz USA, gdzie ekspansja nowoczesnych obiektów handlowych zatrzymała się, a zasoby spadają (o około 3,7% w USA w 2022).
  • W 2022 absorpcja na ośmiu największych rynkach była wyraźnie dodatnia wynosząc 124 tys. m2 (w tym na 2h22 absorpcję estymujemy na 96 tys. m2). Już w 2h21 absorpcja była dodatnia wynosząc 19 tys. m2 kończąc okres ujemnej absorpcji, który trwał od 2h19 czyli jeszcze sprzed wybuchu epidemii.
  • Absorpcja w trakcie trwania epidemii pozostała blisko powiązana z przyrostem nowych powierzchni netto, a wzrost pustostanów był przejściowy oraz nieznaczny.
  • Mimo dwóch lockdownów wpływ epidemii covid-19 na poziom pustostanów powierzchni handlowych na 15 głównych rynkach pozostał bardzo niewielki. Na koniec 2019 średnio współczynnik pustostanów wynosił 3,99%, na koniec 2022 współczynnik wzrósł jedynie o 34 pb do 4,33%. W trakcie 2022 pustostany na wiodących rynkach spadły o 36 pb. Maksymalny poziom pustostanów w trakcie pandemii wyniósł 5,3% i był osiągnięty w połowie 2021.
  • Mimo powyższego, patrząc długoterminowo współczynniki pustostanów rosną powoli już od około 2010 i wynikają ze strukturalnych przeobrażeń branży handlowej. Przewidujemy, że narastające problemy strukturalne drugorzędnych obiektów handlowych będą w przyszłości generować dalsze stopniowe przyrosty pustostanów.
  • Sytuacja na szerokim rynku europejskim jak i amerykańskim wskazuje, że przy obecnej niskiej nowej podaży współczynniki pustostanów powracają do poziomów sprzed covid-19.
  • W 2022 referencyjne czynsze wywoławcze pozostały bez zmian na wszystkich monitorowanych rynkach w kraju.
  • Czynsze referencyjne są obecnie o od 3% do 17% niższe niż przed epidemią. Wyjątkiem jest Warszawa i Lublin, gdzie czynsze są na niezmienionym poziomie.
  • Czynsze liczone w PLN spadły znacząco łagodniej ze względu na osłabienie się PLN wobec EUR w okresie od wybuchu pandemii do końca 2022. Natomiast biorąc pod uwagę wzrost indeksu EUR HICP realne czynsze w EUR, 2022 odnotowały silne spadki rzędu kilkunastu procent.
  • Najbezpieczniejsze pod względem utraty wartości czynszowej pozostają centra handlowe typu convenience oraz retail park, są to również obiekty, których dalsza ekspansja jest przewidziana na krajowym rynku.
  • Największa presja na czynsze będzie miała miejsce w centrach handlowych drugorzędnych, dla których przyszłość jako miejsce handlu modowego wraz z dalszym rozwojem e-commerce będzie coraz bardziej utrudnione.
Pokaż pliki do pobrania
Drukuj