2022-05-20

Zgodnie ze wstępnymi danymi GUS, w 1q22 z Polski wyeksportowano towary o wartości 79,5 mld EUR, import osiągnął 86,2 mld EUR, a saldo handlu zagranicznego wyniosło -6,6 mld EUR.

W trzech pierwszych miesiącach 2022 eksport towarów z Polski wyrażony w EUR był o 17,1% wyższy niż przed rokiem, co oznacza spowolnienie dynamiki wobec wzrostu o19,1% notowanego w całym 2021. W kolejnych miesiącach 1q22 dynamika eksportu osłabiała się z 20,5% r/r w styczniu do 13,5% r/r w marcu. Wyniki eksportu wspiera słaby złoty oraz akumulacja zapasów dzięki wzrastającym zamówieniom związanym z nearshoringiem (skracaniem łańcuchów dostaw oraz przenoszeniem fabryk i centrów dystrybucji bliżej rynków zbytu).

Natomiast czynnikiem osłabiającym eksport jest wojna w Ukrainie. W marcu 2022, po nałożeniu sankcji, udział Rosji w polskim eksporcie spadł o 1,5pp w ciągu roku do 1,2%, udział Białorusi obniżył się o 0,3pp r/r do 0,3% (wg NBP udziały Rosji i Białorusi w eksporcie Polski były najniższe co najmniej od 2000). Udział Ukrainy w polskim eksporcie zmniejszył się o 1,1pp do 1,1%. Spadek eksportu do Ukrainy notowano w większości głównych grup towarowych SITC, jedynie przy wzroście dostaw paliw, smarów i materiałów pochodnych.

W analizowanym okresie krajowy eksport (w EUR) wzrósł w przypadku wszystkich 10 głównych partnerów handlowych Polski - najsilniej w przypadku Stanów Zjednoczonych (o 42,3%) i Słowacji (34,4%). Obroty z pierwszą dziesiątką głównych rynków zbytu odpowiadały łącznie za 65,7% polskiego eksportu towarów (w analogicznym okresie 2021 było to nieco mniej – 65,5%).

Udział Niemiec w eksporcie w 1q22 zmniejszył się istotnie - o 1,4pp w skali roku do 27,7%. Drugie w rankingu Czechy zanotowały wzrost udziału o 0,4pp - do 6,2%, a trzecia Francja obniżyła swój udział o 0,2pp do 5,9%. Rosja zajęła 15. miejsce w polskim eksporcie wobec 8. lokaty przed rokiem, a Ukraina ulokowała się na 17. pozycji vs 16. w 1q21.

W 1q22 we wszystkich sekcjach towarowych wg nomenklatury SITC odnotowano wzrosty eksportu w skali roku, w tym najwyższe obserwowano w towarach i transakcjach niesklasyfikowanych w SITC (o 166,1%), w paliwach mineralnych, smarach i materiałach pochodnych (o 125,7%) oraz w olejach, tłuszczach, woskach zwierzęcych i roślinnych (o 31,0%).

Dynamika importu w 1q22 przyspieszyła wobec odnotowanej w całym 2021 i wyniosła 31,2% vs 24,8% r/r. Wciąż wysokie ceny surowców energetycznych (zwłaszcza ropy naftowej i gazu ziemnego), gromadzenie zapasów przez firmy (przy przechodzeniu z modelu ”just-in-time” na ”just-in-case”) oraz znacznie większa wymiana z krajami Europy Środkowo-Wschodniej (w 1q22 wg kraju pochodzenia +90,5% r/r, wg kraju wysyłki +88,3% r/r) - podbijały tempo wzrostu importu. Import z Rosji wg kraju wysyłki wzrósł o 108,3% r/r (przy silnie drożejących surowcach energetycznych), a import z Ukrainy wg kraju wysyłki zwiększył się o 55,8% r/r.

Roczne wzrosty importu wystąpiły we wszystkich grupach towarowych, w tym najwyższe zanotowano: w towarach i transakcjach niesklasyfikowanych w SITC (o 339,2%), w paliwach mineralnych, smarach i materiałach pochodnych (o 100,3%), a także w olejach, tłuszczach, woskach zwierzęcych i roślinnych (o 87,2%).