1. Co to jest FATCA?
FATCA (z ang. Foreign Account Tax Compliance Act) to amerykańskie ustawodawstwo dotyczące identyfikacji obywateli oraz rezydentów podatkowych USA. Jego wynikiem jest szereg umów bilateralnych pomiędzy USA a innymi państwami, z których jedna została podpisana przez rząd RP i USA 7 października 2014 roku (umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz ustawodawstwa FATCA [umowa FATCA]). Nakłada ona na polskie instytucje finansowe obowiązek identyfikacji amerykańskich rachunków raportowanych i przekazywania do ministra właściwego do spraw finansów publicznych lub do upoważnionych przez niego organów informacji na temat tych rachunków, które w dalszej kolejności są przekazywane do amerykańskich organów podatkowych.
2. Co to jest rachunek FATCA?
Rachunek finansowy w rozumieniu FATCA to w szczególności wszelkie rachunki depozytowe i powiernicze, rachunki na których rejestrowane są instrumenty finansowe lub jednostki i certyfikaty w funduszach inwestycyjnych, a także prowadzony dla pieniężnej umowy ubezpieczenia.
3. Co oznacza pojęcie Klienta istniejącego w zakresie FATCA?
Klient istniejący to Klient posiadający w Banku rachunek FATCA na dzień 30 czerwca 2014 r.
4. Co oznacza pojęcie Klienta nowego w zakresie FATCA?
Klient nowy to Klient otwierający rachunek FATCA po 30 czerwca 2014 r., dla którego:
a) Bank nie prowadził żadnych produktów do dnia 30 czerwca 2014 r. (Klient, który nie był Klientem Banku) albo
b) Bank nie prowadził rachunków FATCA na dzień 30 czerwca 2014 r. (Klient, który był Klientem Banku).
5. Czy wszystkie rachunki otwarte pomiędzy 1 lipca 2014 roku a 1 grudnia 2015 roku zostaną/zostały zablokowane?
Nie. Ma to związek z istnieniem tzw. okresu przejściowego (spowodowanego przedłużającym się procesem legislacyjnym i opóźnionym wejściem w życie przepisów krajowych wdrażających Umowę FATCA).
Klienci, którzy otworzyli swoje pierwsze rachunki FATCA w tym okresie, a saldo rachunku przekroczyło na dzień 1 grudnia 2015 roku wskazane w ustawie limity (klienci indywidualni wg. FATCA – 50 tys. USD z wyłączeniem rachunków powierniczych i maklerskich; klienci instytucjonalni wg FATCA – brak limitu), traktowani są jak klienci nowi w rozumieniu FATCA zobligowani są/byli do złożenia stosowanego oświadczenia o statusie FATCA.
Niewypełnienie przez Klienta tego obowiązku do 1 grudnia 2016 roku skutkuje dokonaniem blokady środków na rachunkach finansowych.
6. Podstawa prawna do dokonania blokady?
Obowiązek Banku do dokonania blokady rachunków finansowych wynika wprost z art. 19 ust. 6 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o wykonywaniu Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA.
7. Skutki blokady rachunku finansowego?
Skutkiem blokady rachunków finansowych jest brak możliwości dysponowania środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunkach, w tym w szczególności dokonywania: wypłat gotówkowych w oddziałach Banku i agencjach, przelewów w oddziałach Banku oraz kanałach zdalnych, realizację zleceń stałych (w tym do ZUS i urzędu skarbowego), jak również spłaty rat kredytów i pobrania opłat lub składek za ubezpieczenie, jeżeli takie płatności dokonywane byłyby z tego rachunku. W przypadku, gdy z rachunku finansowego pobierana jest opłata lub składka za ubezpieczenie, blokada rachunku finansowego może również skutkować wygaśnięciem ochrony ubezpieczeniowej.
8. Co trzeba zrobić aby odblokować rachunek?
Zgodnie z postanowieniami Ustawy z dnia 9 października 2015 r. o wykonywaniu Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA, złożenie prawidłowo wypełnionego i podpisanego Oświadczenia FATCA jest niezbędne do zdjęcia blokady rachunków.
Zdjęcie blokady nastąpi w ciągu trzech dni roboczych od daty wpływu takiego Oświadczenia do Banku. Mając na uwadze wspólne relacje Bank dołoży wszelkich starań, aby odbyło się to w możliwie najkrótszym czasie.
9. Co się stanie jeśli nie dostarczę oświadczenia?
Zgodnie z postanowieniami Ustawy z dnia 9 października 2015 r. o wykonywaniu Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA, w ciągu 3 dni roboczych po 1 grudnia 2016 r. na rachunki finansowe otwarte między 1 lipca 2014r. a 1 grudnia 2015 r., których posiadacz nie złożył wymaganego oświadczenia, jest nakładana blokada uniemożliwiająca dysponowanie środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunku. Blokada zostanie zdjęta z rachunku w ciągu 3 dni roboczych od dostarczenia do Banku prawidłowo wypełnionego i podpisanego oświadczenia FATCA.
10. Czy blokada uniemożliwi wpływ na rachunek?
Nie, na rachunek objęty blokadą FATCA, można dokonywać uznań i wpłat (operacji zwiększenia salda rachunku). Brak jest możliwości korzystania ze środków zgromadzonych na rachunku, w szczególności dokonywania transakcji obciążeniowych (wypłat i przelewów).
11. Czy zadłużenie na rachunku skutkuje wpisem w BIK, pomimo środków na zablokowanym rachunku?
Tak, blokada rachunku finansowego nie jest okolicznością, która uzasadniałaby zaniechanie wykonywanie zobowiązań kredytowych posiadacza rachunku bankowego objętego blokadą. Blokada rachunku jest okolicznością, za której wystąpienie odpowiedzialność ponosi posiadacz rachunku, a zatem niewykonanie obowiązku złożenia oświadczenia nie stanowi podstawy do zwolnienia Klienta z odpowiedzialności za opóźnienia w spłacie, w tym również w zakresie zaraportowania opóźnienia do Biura Informacji Kredytowej.
12. Czy blokada wpłynie na realizację poleceń zapłaty?
Tak, wszelkie dyspozycje Klienta związane z dysponowaniem rachunku ulegają zawieszeniu. Konsekwencje nieuregulowania płatności u podmiotów trzecich może narazić Klienta na dodatkowe koszty, odsetki czy inne konsekwencje np. wypowiedzenie umowy przez kontrahenta.
13. Czy w trakcie trwania blokady realizowane będą otrzymane przez Bank tytuły egzekucyjne, np. zajęcia komornicze?
Tak, zajęcia egzekucyjne nie mieszczą się w pojęciu dysponowania środkami przez Klienta czy Bank. Przepisy o egzekucji wierzytelności z rachunku bankowego mają charakter przepisu szczególnego (szczegółowego) i zostaną zrealizowane.
14. Czy transakcje wykonane kartą przed dokonaniem przez Bank blokady, obciążają rachunek?
Tak, w przypadku gdy Klient dokonał płatności karta przed dokonaniem blokady rachunku przez Bank, Bank ma obowiązek obciążyć taki rachunek, mimo blokady. Operacja ta to jedynie techniczna realizacja transakcji dokonanej w momencie, w którym Klient miał pełne uprawnienia (nieograniczone blokadą) do dysponowania środkami zgromadzonymi na swoim rachunku.
15. Czy w trakcie trwania blokady Bank może realizować zlecenia stałe złożone przez Klienta?
Nie, termin złożenia zlecenia nie wpływa na zakres obowiązków Banku. Blokada uniemożliwia dysponowanie i korzystanie ze zgromadzonych środków przez Klienta, w tym również realizację złożonych przez Klienta zleceń stałych lub poleceń zapłaty.
16. Czy złożenie oświadczenia przez jednego ze współwłaścicieli rachunku jest wystarczające?
Jeśli przynajmniej jeden ze współposiadaczy rachunku jest Klientem nowymi według FATCA, wtedy wymagane jest złożenie oświadczenia przez wszystkich współposiadaczy, których dotychczas takiego oświadczenia nie złożyli.
17. Czy w przypadku rachunków wspólnych blokadą objęta jest część środków w przypadku, gdy tylko jeden ze współposiadaczy złożył oświadczenie?
Nie, blokadą objęta jest całość środków zgromadzonych na rachunku. Każdy ze współposiadaczy rachunku jest uprawniony do dysponowania bez ograniczeń środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku oraz dokonywania samodzielnie wszelkich czynności wynikających z umowy rachunku. Bank nie ma możliwości rozstrzygnąć jaka część środków jest własnością danego współposiadacza.
18. Czy oświadczenie FATCA może być podpisane przez pełnomocnika?
Nie, jest to oświadczenie wiedzy, więc powinno być podpisane przez członka zarządu lub prokurenta zgodnie z zasadą reprezentacji w przypadku Klientów instytucjonalnych i samodzielnie przez Klientów indywidualnych. Należy podkreślić, że oświadczenie FATCA jest oświadczeniem wiedzy.
19. Gdzie można pozyskać Oświadczenie?
Klienci mogą pozyskać formularz oświadczenia w dowolnym oddziale Banku lub pobrać bezpośrednio ze strony internetowej Banku pod adresem: http://www.pkobp.pl/informacja-na-temat-zgodnosci-pko-banku-polskiego-sa-z-fatca-ang-foreign-account-tax-compliance-act/
Klienci PKO TFI SA mogą pobrać formularz także pod adresem: http://www.pkotfi.pl/fatca-podstawowe-informacje/.
20. Gdzie można złożyć Oświadczenie w celu uniknięcia blokady lub odblokowania rachunku?
Klienci Banku oświadczenie mogą złożyć w dowolnym oddziale Banku lub przesłać na adres korespondencyjny Banku:
PKO Bank Polski SA
Centrum Operacji
Biuro Operacji w Poznaniu
Wolności 3
60-914 Poznań
Klienci Domu Maklerskiego mogą złożyć oświadczenie w dowolnym Punkcie Obsługi Klienta Domu Maklerskiego lub przesłać na adres korespondencyjny Domu Maklerskiego:
Dom Maklerski PKO Banku Polskiego
ul. Puławska 15
02-515 Warszawa
Formularz oświadczenia dostępny również za pośrednictwem aplikacji SUPERMAKLER (przypominamy, że niezbędne jest uzupełnienie/aktualizacja danych osobowych Klienta), za pośrednictwem której jest również możliwość jego złożenia.
Klienci PKO TFI S.A. mogą oświadczenie złożyć także za pośrednictwem:
- telefonu pod numerem 22 358 56 56 lub pod numerem infolinii 801 32 32 80 (koszt połączenia lokalnego) w przypadku, gdy posiadają Państwo aktywną usługę składania zleceń za pośrednictwem telefonu,
- serwisu internetowego dostępnego na stronie pl (zakładka Ustawienia/Dane osobowe) w przypadku, gdy posiadają Państwo aktywną usługę składania zleceń za pośrednictwem Internetu,
- najbliższej placówki dystrybutora oferującego jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne funduszy zarządzanych przez PKO Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. (lista POK dostępna jest tutaj: http://www.pkotfi.pl/placowki/),
- poczty tradycyjnej poprzez odesłanie wypełnionego Oświadczenia o statusie FATCA na adres korespondencyjny PKO BP Finat sp. z o.o. ul. Grójecka 5, 02-019 Warszawa.
21. Dodatkowe informacje na temat blokady rachunku dostępne są również na stronach internetowych:
